احتشام‌السلطنه

محمود علامیر

رئیس مجلس شورای ملی

دوره مسئولیت
۱۸ شهریور ۱۲۸۶ – ۲۳ فروردین ۱۲۸۷

پس ازصنیع‌الدوله

پیش ازممتازالدوله

اطلاعات شخصی

زاده

محمود علامیر احتشام‌السلطنه

۷ بهمن ۱۲۴۱
تهران، ایران

درگذشته۵ بهمن ۱۳۱۴
تهران، ایران

محمود علامیر معروف به احتشام‌السلطنه از خانوادهٔ قاجار دولّو در ۶ شعبان سال ۱۲۷۹ه‍.ق (۱۲۴۱ ه‍.ش) در تهران به دنیا آمد. پدرش محمدرحیم خان علاءالدوله در زمان ناصرالدین‌شاه وزیر دربار اعظم و سپس حاکم آذربایجان شد و مادرش سلطان‌خانم دختر ملک ایرج میرزا پسر فتحعلی‌شاه قاجار بود. پس از تشکیل اولین دورهٔ مجلس شورای ملی ایران، وی دومین رئیس مجلس بود.

وی در سال ۱۳۱۴ ه‍.خ در سن ۷۳ سالگی درگذشت. حاصل سه بار ازدواج او پنج پسر و چهار دختر بود.

مشاغل دولتی

از راست: احتشام‌السلطنه علامیر (حاکم زنجان)، مشیرالممالک وزیری زنجانی، میرزا ابوالفضائل امام جمعه

پس از اتمام تحصیل در مدرسهٔ دارالفنون، در سال ۱۲۹۷ ه‍.ق به استخدام دولت و به سمت یوزباشی کشیکخانهٔ همایونی انتخاب شد. یک سال بعد به مأموریت تبریز نزد پدرش فرستاده شد پس از فوت پدرش در سال ۱۲۹۹ ه‍.ق به تهران مراجعت نمود و به سمت قوللرآقاسی‌باشی (معاون کشیک خانه) گماشته شد.

در زمانی که (بین ۱۲۶۷ تا ۱۲۷۲ هجری خورشیدی) به عنوان حاکم خمسه (زنجان) خدمت می‌کرد، امین‌السلطان با پیشکش هفتصد سکهٔ اشرفی به ناصرالدین‌شاه لقب احتشام‌السلطنه را برای وی گرفت

در ۱۲۷۴ خورشیدی به سمت سرکنسول ایران در عراق تعیین شد و تا دو سال در آن جا باقی ماند. احتشام‌السلطنه در ۵ خرداد ۱۲۷۴ به عنوان فرستادهٔ ویژهٔ ایران در مراسم تاجگذاری تزار نیکلای دوم شرکت کرد.

از ۱۲۸۰ تا ۱۲۸۵ هجری خورشیدی به عنوان وزیر مختار ایران در آلمان خدمت نمود. همچنین معاونت وزارت خارجه را عهده‌دار بود. سپس حکمران کردستان گردید. بازگشت وی به تهران همزمان با خیزش مردم در جنبش مشروطه بود که علاقه و شرکت وی در جلسات مخالفان دربار، باعث تبعید او به نقاط مرزی گردید. پس از استعفای مرتضی‌قلی صنیع‌الدوله، در ۱۸ شهریور ۱۲۸۶ به ریاست مجلس انتخاب شد. در ۲۶ صفر ۱۳۲۶ (نهم فروردین ۱۲۸۷) از ریاست و نمایندگی مجلس استعفا داد. در انتخابات دور سوم مجلس از تهران انتخاب شد اما از خارج از کشور تلگراف زد که نمی‌تواند نمایندگی را بپذیرد و استعفا داد.

از مشاغل دیگر وی می‌توان از سفیر کبیری در استانبول و وزارت کشور در دورهٔ رضاشاه پهلوی نام برد.

تالیفات

احتشام‌السلطنه تالیفات متعددی از خود باقی گذاشته است. یادداشت‌های او شامل پنج مجلد است که از آن میان کتاب «خاطرات احتشام‌السلطنه» به کوشش سید محمدمهدی موسوی به چاپ رسیده است. سایر آثار از جمله کتابی درباره‌ی تاریخچه خاندان خود و زندگی‌نامه برادرانش، یادداشت‌های روزانه‌ی او، «تاریخ گافارل» و ... در تملک محمدمهدی موسوی بود که هنوز به چاپ نرسیده است.

میرزا محمدحسن

حاج میرزا محمدحسن شیخ‌الاسلام (فوت ۱۲۷۰ ه‍.ش) (فوت ۱۳۰۹ ه‍.ق) از روحانیان و رجال حکومتی اصفهان (شیخ‌الاسلام اصفهان) درزمان ناصرالدین شاه و دوران حاکمیت ظل السلطان در اصفهان بود . ایشان برادر علی اکبر شیخ الاسلامی و فرزند میرزا محمدرحیم سوم بودند . 

• مناصب
• شیخ‌الاسلام اصفهان: او پس از فوت پدرش (میرزا محمد رحیم سوم) در سال ۱۲۶۷ ه‍.ش (۱۳۰۶ ه‍.ق) در دوران حاکمیت ظل السلطان شیخ‌الاسلام شد و روزها درمجلس ظل السطان، حاکم مقتدر اصفهان حاضر شده و به امور مربوط به شیخ‌الاسلام رسیدگی می‌نمود.
• عضو انجمن عدالتخانه: در زمان سلطنت ناصرالدین شاه در سال ۱۲۶۷ ش (۱۳۰۶ ق) در هر یک از شهرهای ایران انجمنی زیر نظر حکومت بنام عدالتخانه تشکیل گردید که به دعوا و شکایات مردم رسیدگی می‌کرد. اعضای اولیه این عدالتخانه ۳ تن بودند که عبارتند:

1. رکن الملک: میرزا سلیمان شیرازی (فوت ۷ جمادی‌الاول ۱۳۳۱ ه‍.ق)
2. ملاباشی، میرزا احمد (فوت ۱۱ ربیع‌الثانی ۱۳۳۱ ه‍.ق)
3. شیخ‌الاسلام، میرزا محمدحسن

• متولی مدرسه ملا عبدالله شوشتری: مدرسه ملا عبدالله یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان است که به دستور شاه عباس اول جهت تدریس مولانا عبدالله شوشتری از علمای دورهٔ صفویه ساخته شده‌است

• استادان

میرزا محمدحسن در دوران تحصیل، از استادانی استفاده کرده‌است که شامل:

• محمدتقی نجفی اصفهانی

• زندگی‌نامه

میرزا محمدحسن درحدود سال ۱۲۴۲ ه‍.ش (۱۲۸۰ ه‍.ق) در اصفهان متولد شد و فرزند اول میرزا محمد رحیم سوم است. او با دختر عموی خود (دختر میرزا محمد باقر) ازدواج کرد و صاحب یک فرزند به نام میرزا حسن شد که پس از فوت او بدنیا آمد. فرزندش نیز در جوانی به‌سن ۲۲ سالگی وفات یافت. میرزا علی‌اکبر شیخ‌الاسلام، عمو و وارت او موازی یک طاق از قریه کربکندی بلوک برخوار اصفهان از ماترک او را در سال ۱۳۰۹ ه‍.ش (۱۳۴۹ ه‍.ق) وقف نموده که مدت ۲۰ روز قبل از محرم الحرام مجلس عزاداری در دیوانخانه (خانه شیخ‌الاسلام) برگزار گردد.

• درگذشت

میرزا محمدحسن پس از عیادت ظل السلطان مسموم شد و در ۲۸ بهمن ۱۲۷۰ ه‍.ش (۱۷ جمادی‌الثانی ۱۳۰۹ ه‍.ق) فوت کرد و در مشهد حرم رضوی در سرداب مدرسه میرزا جعفر به خاک سپرده شد.

• شرح مسمومیت

میرزا حبیب‌اللّه انصاری ملقّب به مشیرالملک وزیراعظم و با کفایت ظل السّلطان مسئول امور ایالت تحت حکومت ظل السّلطان بود. ظل السّلطان پس از چندی از نفوذ و قدرت گرفتن او نگران شد و چشم به اموال و املاک او خانه مشیرالملک انصاری داشت. مشیرالملک در ماجرای تحریم تنباکو به طرفداری از علمای مخالف قرارداد رژی برخاست که باعث خشم بیشتر ظل السّلطان شد. ظل السّلطان مشیر را در سال ۱۳۰۹ق از وزارت برکنار کرد. ظل السلطان جهت دستیابی به مشیر نقشه ای چید و خود را به بیماری زد و در منزل بستری شد. خبر بیماری او پخش شد و مهدیقلی میرزا مأمور شد که مشیر را متقاعد کند که به عیادت شاهزاده برود. در مجلس عیادت، چند نفر حضور داشتند: میرزا علی خان مستوفی خزانه، میرزا محمد خان امین‌الدوله، میرزا محمدحسن شیخ‌الاسلام و میرزا حبیب‌الله مشیر الملک. ظل السلطان در اندرون بود و ابراهیم خلیل خان دستور چای و قهوه داد و آنرا نزد مشیر گذاشتند (چون او از وضع پذیرائی شاهزاده و کیفیت قهوه آگاه بود از خوردن عملاً اجتناب کرد). مشیر، فنجان قهوه را نزد جناب شیخ‌الاسلام گذاشت. دومین فنجان قهوه را آوردند، مشیر ان را نزد میرزا علی خان مستوفی خزانه گذارد. سومین فنجان را به امین الدوله تعارف کرد بالاخره چهارمین فنجان را خود به اجبار نوشید. پس از سه روز هر ۴ نفر مردند و جنازه آنان را از خانه‌هایشان بیرون آوردند. گفته شده‌است که ظل السلطان از میرزا محمدحسن نیز بواسطه بستگی خانوادگی او با محمدباقر نجفی اصفهانی و نورالله نجفی اصفهانی (پدربزرگ و دائی میرزا محمدحسن) دل خوشی نداشته و کشتن او را نیز طالب بوده‌است

اکبر صارم‌الدوله

اکبر میرزا صارم‌الدوله (مسعود)
وزارت امور خارجه
در زمانِ	احمدشاه قاجار
نخست‌وزیر	محمدولی خان تنکابنی
اطلاعات شخصی
زاده	۱۲۶۴
درگذشت	۱۳۵۴ (۹۰ سال)
ملیت	ایران
همسر(ان)	افتخار اعظم اتابک
مذهب	اسلام

اکبر میرزا صارم‌الدوله (۱۲۶۴–۱۳۵۴ ش) که نام خانوادگی مسعود برگزید، از رجال دورهٔ قاجار و اوایل دورهٔ پهلوی بود. وی هشتمین پسر شاهزاده ظل‌السلطان و نوهٔ ناصرالدین شاه قاجار بود.

فعالیت

وی پس از اتمام تحصیلات ...

میرزا اسماعیل خان امین الملک پسر آقا ابراهیم امین‌السلطان و برادر کوچکتر میرزا علی‌اصغر اتابک بود. او در سال ۱۲۸۴ قمری متولد شد، ابتدا به تحصیل علوم دینی پرداخت و معمم شد، ولی در حدود ۱۷ سالگی لباس روحانیت را کنار گذاشت. در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه امین‌الملک لقب گرفت و به ریاست خزانه انتخاب شد و بعد گمرک و کلیه ادارات مالیه ایران به او سپرده شد. او در پنج شنبه ۱۶ ذی‌الحجه سال ۱۳۱۶ قمری در تهران درگذشت و در هنگام فوت ۳۳ سال داشت. مقبره او در قم در آرامگاه خصوصی خاندان اتابک است.

وی در ۱۶ محرم ۱۳۱۶ ه‍.ق به وزارت داخله (کشور) ایران گمارده شد.

او پدر موسی معروفی و پدربزرگ جواد معروفی است.

منبع : ویکیپدیا

******************

میرزا اسماعیل خان امین الملک 

مناصب و مشاغل وزیر

وزارت داخله ایران (دوره قاجار)

 ( ۱۳۱۵ه.ق. ) 

مدیر

وزارت مالیه ایران(دوره قاجار)

 ( از ۱۳۰۰ه.ق. ) 

در سال 1300ق از طرف برادرش به ریاست خزانه رسید و اندکی بعد ریاست گمرک به وی واگذار شد.

روابط خانوادگی

ایشان فرزند آقا ابراهیم امین السلطان، برادر میرزا علی اصغر خان امین السلطان ، برادرزاده اسکندر خان آبدارباشی بود.

یش از آنکه پدرش به مقامات عالیه برسد، وی معمم و جزو طلاب بوده و به کارهای دولتی اشتغال نداشت. پس از مدتی شروع به کار کردن نمود و ابتدا به منصب صاحب جمعی و پیشخدمتی ناصرالدین شاه رسید.

در سال 1300ق برادرش، امین السلطان او را به ریاست خزانه و اندکی بعد ریاست گمرک گماشت.

در سال 1315ق هنگامی که امین السلطان، به دستور مظفرالدین شاه به قم تبعید شد، امین الملک با پرداخت مبلغی جریمه به منصب وزارت داخله رسید.

http://rijaldb.com/fa/8712/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7+%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9

شکوه السلطنه شاهزاده قاجار، همسر عقدی ناصرالدین شاه و مادر مظفرالدین شاه قاجار بود.

شکوه السلطنه در سال ۱۲۵۲ هجری قمری متولد شد. پدرش فتح الله میرزا شعاع السلطنه پسر سی و ششم فتحعلی شاه قاجار و مادرش شهربانوخانم دختر ابراهیم خان قاجار قوانلو بود. او در دوازده سالگی به عقد ناصرالدین شاه درآمد. حاصل این ازدواج دو فرزند بود، نخست مظفرالدین میرزا که در ۱۴ جمادی الثانی ۱۲۶۹ متولد شد و دیگر دختری به نام زینت الدوله که در نه ماهگی درگذشت.

شکوه السلطنه در ولیعهد شدن فرزندش و نیز طلاق تاج الملوک، مادر محمدعلی شاه، از مظفرالدین میرزا تأثیر داشت.

شکوه السلطنه از زنان مقتدر دربار ناصرالدین شاه بود و خدمه اندرون او هریک صاحب نفوذ بودند. او گرچه در اندرون ناصری در تهران زندگی می‌کرد، اما بر امور دربار ولیعهد در تبریز نظارت خاص داشت.

با شیوع بیماری آنفلونزا در سال ۱۳۰۹ هجری قمری، شکوه‌السلطنه نیز به این بیماری مبتلا شد. پزشکان فرنگی مقیم تهران برای مداوای او فراخوانده شدند، اما شکوه السلطنه با استخاره مداوا توسط اطبای ایرانی را برگزید. او پس از سه ماه و با شدت گرفتن بیماری در سن پنجاه و پنج سالگی در تاریخ ۱۴ شوال ۱۳۰۹در گذشت. جنازه شکوه‌السلطنه در سال ۱۳۲۳ هجری قمری به عتبات عالیات منتقل شد.

شرف‌السلطنه (زنده در ۱۳۲۰ خورشیدی) شاهزاده قاجار و دختر ناصرالدین‌شاه و وقارالسلطنه بود. او با مصطفی رجالی (دبیرالدوله) ازدواج کرد و صاحب دو پسر و چهار دختر شد.

منبع : ویکیپدیا

**************

 در تاریخ از او زیاده چیزی نیست الا چند خط ازجمله درباره زمان بعد از مرگ پدر ، همانند دستخط خواهرش به این مضمون :

... ......زنان اولاد دار شاه ناصری در حیاط �سروستان�
تاج‌السلطنه نوشته است: �…خانم‌هایی که دارای اولاد بودند، چند نفری بیشتر نبود: مادر من بود، مادر یمین الدوله، مادر عزالسلطنه، مادر قدرت السلطنه، مادر شرف السلطنه بود. من و فرح السلطنه، عزیز السلطنه، شرف السلطنه، عزالسلطنه، و قدرت کوچک بودیم. بزرگ‌ترین ما سیزده سال نداشت. و دو برادر کوچک هم داشتیم. حیاط سروستان را تقسیم، ما را مانند اسیر و محبوس به آنها حیاط‌ها منزل دادند. ما خواهرها هر روز دور هم جمع شده و تمام را مشغول گریه و دلتنگی بودیم. اغلب از مادرهامان، پدرمان را می‌خواستیم�.........

https://kargaronline.ir/fa/news-details/52045/%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%87/

*********************

نامه چند تن از شاهزادگان قاجار به رئیس الوزراء سردارسپه، ۱۳۴۲ ق

نامه چند تن از شاهزادگان به رئیس الوزراء سردارسپه در خصوص احقاق مالکیت املاک موروثه از محمدشاه قاجار. در این نامه شاهزداگان قاجار با استناد به کتاب روضة الصفا و ناسخ التواریخ از سردار سپه رئیس الوزراء خواسته اند که املاک حاجی میرزا آقاسی را که به محمدشاه بخشیده شده بود بین شاهزادگان تقسیم کند. شاهزداگان قاجار که نامه را مهر کرده اند عبارتند از: عزالدوله (پسرمحمدشاه)، افتخارالسلطنه، قدرت السلطنه، شرف السلطنه (هر سه دختران ناصرالدین شاه)، عزیزالدوله (دختر محمدشاه)، عمیدالدوله (پسر عزیزالدوله)، اکرم الدوله (پسر ملک آرا)، و عزالسلطنه.

http://www.qajarwomen.org/fa/items/31b076.html

شاهرخ میرزا شاهزاده قاجار، پسر ششم حسین‌علی‌میرزا فرمانفرما از بطن دختر محمدقلی‌خان افشار ارومی و نوه فتحعلی‌شاه قاجار بود.

او در اوایل سلطنت ناصرالدین‌شاه به حکومت کاشان منصوب شد و سال‌ها در این شهر حکومت کرد.در این مدت وزارت او برعهده محمدکاظم‌خان شیبانی بود.

او با دختر محمدقاسم خان ظهیرالدوله و خواهر مهدعلیا ازدواج کرده بود و شوهرخاله ناصرالدین شاه محسوب می‌شد

میرزا مسعود گرمه رودی

جد اعلای خاندان مسعودانصاری ، میرزامسعود گرمه رودی . هنگامی که عمال فتحعلی شاه در پی یافتن شخصی فارسی زبان و مسلط به زبان فرانسه بودند تا سخنان سفیر ناپلئون را ترجمه کند، او را که نزد کشیش‌های فرانسوی، این زبان را آموخته بود، به تهران خواستند و در سمت مستوفی عباس میرزای ولیعهد، به دربار فتحعلی ...

حسینعلی میرزا اعتضادالسلطنه (۱۲۷۰ خورشیدی-۱۳۳۲ خورشیدی) فرزند ارشد محمدعلی شاه قاجار بود که در تبریز متولد شد.

تحصیلات خود را در اندرون و مکتب‌خانه سلطنتی تبریز انجام داد. بعد از آنکه پدرش به ولایتعهدی مظفرالدین شاه رسید و او نیز به لقب «اعتضادالسلطنه» که پیش‌تر، از آن محمدعلی میرزا بود، ملقب شد. در جوانی مردی فاضل و جامع بود. بعد از خلع پدرش از سلطنت چند سالی او را در روسیه، عثمانی و اروپا همراهی کرد؛ سپس به تهران آمد و حاکم چند شهرستان شد. پس از آن برای مدتی حاکم اصفهان شد. یک بار هم در سال ۱۳۰۱ در غیاب برادرش احمد شاه و محمد حسن میرزا ولیعهد، نایب‌السلطنه گردید. در سال ۱۳۰۴ پس از خلع قاجاریه، دولت مزاحم وی نشد و او در تهران باقی ماند و اوقات خود را به مطالعه و شکار می‌گذرانید.

مادرش ربابه خانم ملیح‌السلطنه دختر میرزا یوسف خان بیان‌الممالک بود و چون از قاجاریه نبود، حسینعلی میرزا به ولیعهدی انتخاب نشد. در جوانی با قمرالدوله دختر ابوالفتح‌میرزا سالارالدوله ازدواج کرد ولی پس از چندی از هم جدا شدند که حاصل این ازدواج دو پسر بود. از همسر دیگر خود نیز چند فرزند پیدا کرد. در ۱۳۳۲ در تهران درگذشت و در کنار قبر ناصرالدین‌شاه دفن گردید.

شاهزاده مسعود میرزا ظل السلطان از سال 1253 تا 1287 خورشیدی به مدت 34 سال حاکم اصفهان بود. یکی از افرادی که پس از او در زمان قاجار حاکم اصفهان شد، شاهزاده حسینعلی میرزا بود.

انتخاب شاهزاده محروم از تاج به نیابت سلطنت

وجود شاهزادگان بسیار در خاندان قاجار کار را برای انتخاب جانشین پادشاه خاصه پس از محمد شاه تا حدی سخت کرده بود. برهمین اساس بزرگان طایفه قاجار تصمیم گرفتند که تنها شاهزادگانی حق رسیدن به تاج و تخت را داشته باشند که از هردو طرف قاجار زاده باشند. همین امر باعث شد که در دو مورد فردی به عنوان ولیعهد انتخاب شود که فرزند بزرگ ذکور پادشاه نبود. نخستین این موارد انتخاب مظفرالدین میرزا به جای مسعود میرزا ظل السلطان به عنوان جانشین ناصرالدین شاه و مورد دوم انتخاب احمد میرزا به جای حسینعلی میرزا اعتضادالسلطنه به عنوان ولیعهد و جانشین محمدعلی شاه بود. البته اعتضادالسلطنه به طور غیر رسمی مدتی کوتاه این جایگاه را کسب کرد.او در چنین روزی از سال ۱۳۰۰خورشیدی از طرف برادر تاجدار خود احمد شاه به دلیل حضورنداشتن محمدحسن میرزا ولیعهد در کشور به عنوان نایب السلطنه برگزیده شد تا آخرین شاه ایران بتواند با خیال راحت دومین سفر خود به اروپا را آغاز کند.

سلطان حسین میرزا جلال الدوله پسر پنجم ناصرالدین شاه قاجار در سال 1269 متولد شد.

وی در سال 1278 ه .ق از سوی ناصرالدین شاه ملقب به جلال الدوله گردید و به حکمرانی  اصفهان منصوب شد.

او به همراه پیشکارش میرزا محمد آشتیانی قوام الدوله به اصفهان رفت و تا سال 1281 ه.ق حاکم انجا بود.

پس از آن شاه او را به دربار احضار و حکومت خراسان را به او سپرد. در ذیحجه 1283 ه.ق جلال الدوله حکمران خراسان شد اما تمام امور حکومتی به عهده میرزا محمد خان سپهسالار محول شده بود.

به هنگام ورود سلطان حسین میرزا به مشهد از وی  با تشریفات  خاصی استقبال گردید.

در سال 1285 ه.ق بیماری وبا در شهر مشهد بروز کرد و سلطان حسین نیرزا قاجار در سن شانزده سالگی بر اثر همین بیماری فوت کرد و در حرم مطهر امام رضا (ع) مدفون گردید.

جالبترین قسمت ماجرا اینجاست که علاوه بر اینکه نام یکی از نوادگان ناصرالدین شاه همانطور که در سطور بالا دیدیم ، سلطان حسین میرزا جلال الدوله میباشد نام فرزند ارشد ظل السلطان هم سلطان حسین میرزا جلال الدوله است که در پست قبلی به او هم پرداختیم . یعنی ناصرالدین شاه هم پسرش و هم نوه اش سلطان حسین میرزا جلال الدوله بوده است . 

متاسفانه بلاگفا در راستای سانسور در فضای مجازی آلت دست شده و حتی در بین اسامی افراد کلماتی مانند سلطان ، شاهزاده و غیره را در برچسب ها حذف میکند و در این پست وپست قبلی در نام سلطان حسین میرزا جلال الدوله را به شکل که وارد برچسبها کردم حذف کرد . واقعا متاسفم که حتی از یک نام خالی سلطان ، شاهزاده و ... هم می ترسیم . 

آ . پاسارگاد

سلطان حسین میرزا ملقب به جلال الدوله فرزند ارشد مسعود میرزا ظل السلطان، از شاهزادگان قاجار و نوه ناصرالدین شاه بود.

پدرش سال‌ها حاکم اصفهان بود و مادرش همدم‌السلطنه دختر میرزا تقی‌خان امیرکبیر بود.

وی از سال ۱۲۶۰ هجری خورشیدی ...

تاج الملوک معروف به ام‌الخاقان (درگذشتهٔ ۱۳۲۳ قمری) ملکه دوره مظفرالدین شاه قاجار بود و محمدعلی شاه فرزند اوست. وی پس از اینکه محمد علیشاه را در تبریز به دنیا آورد به ام خاقان معروف شد.

او دختر میرزاتقی خان امیر کبیر ...

افسرالدوله (۱۲۷۵ - ۱۳۱۹ قمری) شاهزاده قاجار، دختر ناصرالدین‌شاه و گلین خانم بود.

او در سال ۱۲۷۵ قمری متولد شد و در سال ۱۲۸۶ قمری در سن یازده سالگی با ابوالفتح میرزا مؤیدالدوله پسر مراد میرزا حسام‌السلطنه (پسر عباس میرزا) ازدواج کرد.

به گفته منصور اوجی، باغ فرمانیه در گذشته به افسرالدوله متعلق بوده است و پیش از انتقال به خاندان فرمانفرما، «باغ افسریه» نام داشته است. این باغ اکنون متعلق به سفارت ایتالیا است.

او در سال ۱۳۱۹ قمری درگذشت و در حرم حضرت معصومه در قم به خاک سپرده شد.

******************

شرح مختصر عروسی افسرالدوله (دختر شاه) با پسر حسام السلطنه فاتح هرات، به روایت ناصرالدین شاه قاجار

افسرالدوله دختر ناصرالدین شاه از اولین زن عقدی او در زمان ولیعهدی بود که در سال ۱۲۷۵ متولد و در سال ۱۲۸۶ به عقد ابوالفتح میرزا مؤیدالدوله پسر ارشد سلطان مراد میرزا فاتح هرات در آمد ،شایان ذکر است که دو سال بعد نیز ناصرالدین شاه " سرورالدوله "دختر حسام السلطنه را به عقد پسرش کامران میرزا در آورده و شرح عروسی بسیار باشکوه او را به قلم خود به رشته تحریر در آورد. ذیلاً شرح عروسی افسرالدوله را ناصرالدین شاه با قلم خودش بطور مختصر نقل می کند.

روز پنجشنبه 6 [شعبان 1286 ] :
ناهار را دوشان تپه خورده،[بعد به] شهر رفتم، دو ساعت به غروب مانده ،از در شمس العماره وارد دیوانخانه شدیم، خیلی با صفا بود. تولوزون، یحیی خان و غیره، عکاس باشی، موچول خان و غیره بودند. رفتیم تالار خروجی، بلانش اندرون بود، آوردند، پیانوی دم دار 1 و پیانوهای تازه که از فرانسه آورده اند ، آنجا گذاشته بودند.آکوردور[؟]کوک می کرد، بلانش آمد، پیانوی دم دار را زد.محقق و آقا علی با چشم بلانش را ... 2 بعد دختر حکیم عثمانلو با مادرش آمد،دختره نشست، قدری پیانو زد،خوب می زد، اما دختره خوشگل نبود.دندانهای زرد داشت، یک خال گوشتی روی لبش بود، روی خال موهای دراز بود، اما لطیف و بازوهای خوب داشت، یک تکه جواهر به او دادم. بعد رفتند. حکیم پدرش هم آمده بود. غروبی آمدم اندرون ، شیرازی کوچکه دمِ اطاق دختر سالار بود، درخت آلوچه را نشان داد، شکوفه کرده بود. همه گربه ها بودند، همه حرمخانه صحیح سالم بودند. چنانچه سابقاً نوشتم حسام السلطنه ، افسرالدوله را برای پسرش عروسی می کرد. از اول شعبان بنای عروسی را گذاشته، شب و روز مشغول بود، همۀ طبقات را دعوت کرد، تا شب 13 شعبان که عروس را بردند، ما در تالار شمس العماره شام خوردیم. همۀ زنها بودند، بعد از شام آنجا عروس را آوردند، بعد رفتند، ما هم با زنها رفتیم بالای شمس العماره، کوچه و بام و برزن مملو از مرد و زن بود. چراغدان خوبی، آتش بازی زیادی بود، خیلی از بالا تماشا داشت، مهتاب هم بود. عروس را از کوچه آلا قاپوی جدید ارک بردند، از دروازه ناصری وارد کردند، آوردند زیر شمس العماره، آقاسلیمان خواجه، عروس را که در کالسکه بود نگاه داشته، که داماد باید استقبال بیاید، خیلی ایستادند. بالاخره داماد کوچک ،قبای قرمز پوشیده، چماق دارهای زیاد در جلو با کمال عجله آمده، رفتند، نزدیک کالسکه، بعد با کمال عجله بر گشتند، بعد عروس را بردند، ساعت 6 بود. ما هم برگشتیم رفتیم خوابیدیم.
روز 14 شعبان: صبح زود در اطاق آینه کاری معروف به اطاق والده شاه از خواب برخاستیم به عزم اسب دوانی......

************************

افسریه در رستم آباد شمیران با افسریه شرق تهران اشتباه نشود منسوب به او بوده . این باغ منشعب از باغ کامرانیه برادر افسرالدوله بوده است . 

اسماعیل میرزا معتمدالدوله یکی از شاهزادگان قاجار و پسر مسعود میرزا ظل‌السلطان و نوهٔ ناصرالدین شاه بود.وی در مدرسه نظامی سن-سیر پاریس و مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست لندن به تحصیلات نظامی پرداخت.او از جرج ششم نشان شوالیه ستاره هند و از نیکلای دوم (روسیه)، نشان شوالیه عقاب سفید گرفت.

قمرالملوک اعتماد قاجار

تولد این خانم را سال 1285 هجری قمری ذکر کرده و گفته اید که 107 سال دارند الآن سال 1435 هجری قمری است . بنابراین این خانم متولد سال 1285 شمسی هستند

اگر نوه امير كبير است پس دوره ناصرالدين شاه متولد شده است از دوره ناصرالدين شاه تا الان انصافا 107 سال است لطفا دقيقتر تاريخ بخوانيد از دوره احمد شاه تا الان نزديك به صد وانديسال است

تاریخ نویسان درباره ماحصل ازدواج های امیرکبیر اینطور آورده اند که: محمد تقی خان فراهانی "امیرکبیر" دو بار ازدواج کرد، ازدواج اول وی با "جان‌جان‌خانم" دختر حاج شهبازخان بود، حاج شهباز خان عموی امیر کبیر و در زمان صدارت خود از این زن جدا شده است . دومین همسر امیر، یگانه خواهرتنی ناصرالدین‌شاه "ملک‌زاده‌خانم" نام داشت و به "عزت‌الدوله" ملقب بود. او دختر محمد شاه و مهد علیا بود. او در شانزده سالگی به عقد ازدواج امیر در آمد. امیر در این هنگام حدود چهل و سه ساله بوده است. این ازدواج ظاهراً به خواست و اشاره ناصرالدین شاه صورت گرفته است .

امیر از نخستین همسر خود جان جان خانم که دختر عمویش هم بود، سه فرزند داشت: میرزا احمد خان زاده مشهور به امیر زاده و دو دختر که نام یکی از آنها سلطان خانم به ثبت رسیده است. عزت الدوله که همان دختر محمد شاه قاجار باشد نیز دو دختر داشت که یکی تاج الملوک خانم و دیگری همدم الملوک خانم نام داشتند .

آنچه از نسل امیرکبیر دراستان البرز شاهد حضورش ...

سرتيپ خلبان حسينقلي خان شقاقي مسن‌ترين خلبان ايراني :

سرتيپ خلبان حسينقلي خان شقاقي از پيشكسوتان پرواز كشور بعد از 98 سال زندگي به سوي آشيانه‌ي ابدي پرواز كرد.

اين خلبان بازنشسته‌ي ...

حسینعلی‌خان‌ جوانشیر

پس‌ از  محمدتقی‌خان‌ جوانشیر ، یکی‌ از بستگانش‌ به‌ نام‌ حسینعلی‌خان‌ جوانشیر به‌ جای‌ وی‌ حاکم‌ ولایت‌ مزبور شد. احتمالاً در دوره محمدشاه‌ قریه‌های‌ پریخان‌، مشکین‌، دوشودرلو، ساروخانلو تراکمه‌ و بارانچه‌ به‌ وی‌ اعطا شده‌ بود. 
اولاد و بازماندگان‌ ابراهیم‌ خلیل‌خان‌ جوانشیر در دربار ایران‌ با احترام‌ می‌زیستند و شاهان‌ قاجاری‌ مناطقی‌ را به‌ عنوان‌ تیول‌ در اختیار ایشان‌ می‌گذاردند.

محمدتقی‌خان‌ جوانشیر

از دیگر بازماندگان‌ ابراهیم‌خلیل‌خان‌ جوانشیر، وی‌ در ۱۲۶۷ در دوره ناصرالدین‌شاه‌، به‌ حکومت‌ شاهرود و بسطام‌ منصوب‌ گردید،  اما در ۸ جمادی‌الاخره همان‌ سال‌ درگذشت‌.

عبدالحسین‌خان‌ جوانشیر

از بازماندگان‌ خاندان‌ ابراهیم‌خلیل‌ خان‌ جوانشیر، وی‌ در ۱۲۵۶، در زمان‌ محمدشاه‌ قاجار، به‌ حکومت‌ کرمانشاهان‌ منصوب‌ شد. او از عهده مقابله‌ با خانهای‌ کرمانشاهان‌ برنیامد، پس‌ در ۱۲۵۷ محمدشاه‌ قاجار محب‌علی‌خان‌، سردار ماکویی‌، را برای‌ کمک‌ به‌ عبدالحسین‌خان‌ به‌ آنجا فرستاد. عبدالحسین‌خان‌، به‌ گمان‌ اینکه‌ محب‌علی‌خان‌ برای‌ عزل‌ او به‌ کرمانشاهان‌ آمده‌، با خان‌های‌ کرمانشاهان‌ همدست‌ گردید، اما کاری‌ از پیش‌ نبرد؛ سپس‌ معزول‌ و به‌ تهران‌ فرستاده‌ شد.

در یک كتابچه دستورالعمل (= بودجه) نویافته مربوط به دوران محمد شاه و ناصرالدین شاهی درباره ایشان و افراد تحت تکفل وی چنین نگاشته شده است :

خوانين و اشراف ولايات:

49 - خوانين آذربايجان: عبدالحسين خان جوانشير                / 28 نفر،

دراين کتابچه یا نسخه آگاهي‌های تازه اي در شناخت، رجال سياسي و نظامي، ارباب قلم و مستوفيان ولايات و... گردآمده، ازاين رو داده‌هاي تذكره مانندآن حائزاهميت فراوان است.

پسر دیگر ابوالفتح‌خان‌ جوانشیر،معتمد الدوله و نوهابراهیم خلیل خان جوانشیر و برادر عباسقلی خان جوانشیر معتمدالدوله .

 وی‌ مانند برادرش که وزیر عدلیه و به عبارتی شاید اولین وزیر عدلیه در دوران جدید بود ، مدت‌ کوتاهی‌ وزیر عدلیه‌ بود و سپس‌ از این‌ سمت‌ برکنار شد اما بار دیگر با لقب‌ معتمدالملکی‌ به‌ همان‌ سمت‌ رسید. تمام این موارد در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه روی داد . 

عباسقلی خان معتمد الدوله

      عباس قلی خان جوانشیر (والی- معتمد الدوله) فرزند ابوالفتح خان، پسر کهتر ابراهیم خلیل خان والی سابق قراباغ، در سال 1251  هجری قمری به حکومت کاشان منصوب شد. در سال 1252 ه.ق. از حکومت کاشان معزول و به جایش بهمن میرزا بهاء الدوله حاکم کاشان ...

مریم عمید سمنانی ملقب به مزین‌السلطنه از زنان روشنفکر و روزنامه‌نگار دوران قاجاریه بود. وی دومین نشریه زنان ایران را با نامروزنامه شکوفه در سال ۱۲۹۲ خورشیدی منتشر کرد....

پهلوان حسین، معروف به حسین گلزار، درسا ل1265 قمری، در روستای سراب قنبر، از توابع کرمانشاه، بهدنیا آمد . در کودکی پدر خود،اکبرخان را از د ست داد.از آن پس تحت تکفل مادرش که گلزار نام داشت قرار گرفت و در این دنیا ی بی در و پیکر، با ما درغیورو کردش، گلزاربانو تنها ماند..
گلزار بانو، این زن اصیل عشایری که در چشمه ی وجودش ...

پهلوان ابراهیم حلاج یزدی معروف به پهلوان یزدی بزرگ یا به اختصار: یزدی بزرگ، از پهلوانان نامور ایران در عهد قاجار بود. او برای سالیان مدید، پهلوان اول دارالخلافه ناصری و صاحب بازوبند پهلوانی محسوب می‌شد.

زندگی‌نامه

پهلوان ابراهیم یزدی ...

محمد ناصر خان دولو قاجار ظهیرالدوله

او در دوران پادشاهی محمد شاه به مقام سرکشیکچی باشی (ایشیک آقاسی باشی) نائل آمد. در سال 1277 ه.ق لقب ظهیرالدوله را دریافت کرد. محمد ناصر خان مردی متدین بود و از آنجا که در میان علما و روحانیون مقبولیت داشت روزگاری هم مسئول رسیدگی به امور علما و سادات دارالخلافه بود. همچنین امور نان و غله و رسیدگی به امور ...

اعتمادالسلطنه اول ـ حاج‌علي‌خان حاجب‌الدوله 

حاج‌علي‌خان حاجب‌الدوله فرزند حسين‌ خان مقدم ‌مراغه‌اي از ده سالگي در دربار محمد ميرزا وليعهد فتحعلي ‌شاه به خدمتگذاري مشغول بود و پس از به سلطنت رسيدن او به تهران آمد و به کارهاي حکومتي و درباري پرداخت. خاندان او از ساليان سال قبل به تجارت در خطه آذربايجان اشتغال داشتند. پدرش حسين‌خان مقدم‌ مراغه‌اي به خدمت دربار عباس ‌ميرزا نايب‌السلطنه در آمد و با سمت پيشخدمت باشيگري به کار مشغول شد. سپس به تهران آمد و ...

محمد  حسن خان صنیع الدوله ( اعتماد السلطنه )