روزگون یا روذگونَگ دختر مهرداد یکم (حکومت از ۱۷۱ تا ۱۳۲ پیش از میلاد) و خواهر فرهاد دوم (حکومت از ۱۳۲ تا ۱۲۷ پیش از میلاد)، شاهنشاهان اشکانی و همسر دیمتریوس دوم، شاه امپراتوری سلوکی، بود.

پدرش مهرداد یکم (به پهلوی: Mihrdāt)، ارشک پنجم در شمارش جدید، معروف به مهرداد بزرگ شاه ایران از سال ۱۷۱ پ.م. تا ۱۳۲ پ.م. و معمار اصلی شاهنشاهی اشکانی بود. فتوحات او دولت اشکانی را از یک پادشاهی کوچک به یک شاهنشاهی جهانی و از بزرگ‌ترین قدرت‌های زمان خود تبدیل کرد. او اولین پادشاه اشکانی است که عنوان پادشاهان هخامنشی، شاه شاهان، را برای خود برگزید.

برادرش فرهاد دوم (پارتی: Frahāt) (به لاتین: Phraates II) ششمین اشک از شاهنشاهی اشکانی است (۱۳۲ پ. م – ۱۲۷ پ. م). وی پس از پدرش مهرداد یکم بر تخت نشست. از آنجا که هنگام به سلطنت رسیدن بسیار جوان بود، در ابتدا مادرش رینو به عنوان نایب‌السلطنه او حکمرانی کرد.

همسرش نیز دیمتریوس دوم نیکاتور (به یونانی: Δημήτριος Β' Νικάτωρ) (مرگ ۱۲۵ (پیش از میلاد)) پادشاه سلوکیان و پسر میانه دیمتریوس یکم بود. لقب او نیکاتور در یونانی به معنای پیروز است.روزگون دومین همسر دیمتریوس دوم بود و شوهرش قبل از روزگون با کلئوپاترا تئا ازدواج کرده بود .

نام

روزگون در منابع یونانی و لاتین به گونهٔ Ροδογύνη و Rhodogune ضبط‌شده و در پارسی معنای «روشن مانند روز» و خورشیدوش را می‌دهد.

زندگی

روزگون در سال ۱۳۸ پیش از میلاد با شاه امپراتوری سلوکی دیمتریوس دوم (حکومت در دو دوره از ۱۴۶ تا ۱۳۹ و ۱۲۹ تا ۱۲۶ پیش از میلاد) ازدواج کرد. دیمتریوس پس از یک جنگ ناموفق در بابل، در در جرجان در کرانه دریای خزر به عنوان گروگان زیر نظر فرهاد دوم زندگی می‌کرد و پس از ازدواج با روزگون صاحب فرزندان بسیاری از او شد.

تاریخ‌نگار یونانی، پولیانوس،می‌گوید که روزگون، هنگام آماده شدن برای حمام از یک شورش باخبر شد و قول داد تا زمانی که شورش سرکوب نشود، موهای خود را شست‌وشو ندهد. او بلافاصله در راس ارتش خود به جنگ رفت. او نبرد را با موفقیت رهبری کرد و پس از آن به دلیل پای‌بندی به نذر خود بر روی مهر و موم پادشاهان ایران با موهای بلند و ژولیده به تصویر کشیده شد. این حادثه در نوشته‌های ناشناس تراکتاتوس د مولیریبوس نیز ذکر شده‌است، که بیشتر به شرح داستان می‌پردازد و موهای او را نیمه بافته و نیمه نبافته توصیف می‌کند.

دیمتریوس در سال ۱۲۹ پیش از میلاد، پس از چندین بار تلاش ناموفق برای فرار از ایران، در هنگام حمله برادرش آنتیوخوس هفتم به ایران، به انطاکیه گسیل شد و احتمالاً در آن زمان روزگون را رها کرد.

بانو ورتا ( 414 تا 314 پیش از میلاد ) فیلسوف و خردمند بزرگ تاریخ ایران درسال 401 هنگامی که 13 سال داشت به شاگردی آرشیت دانا ( نخستین فیلسوفی که در ایران باستان از او یاد شده است) در آمد در آن زمان آرشیت دانا 75 ساله بود . گفته می شود ورتا استعداد و حافظه بی نظیری داشت همه دانش های زمان خویش را به سرعت آموخت در 15 سالگی تقریبا تمام علوم زمان خویش را می دانست . او عاشق اندیشه های استادش بود و تا پایان عمر ازدواج نکرد وقتی آرشیت دانا در 146 سالگی درگذشت او 86 سال سن داشت .

 ورتا فیلسوفی بزرگ بود مورخان شرق او را مرجع دانش جهان در زمان زندگی اش می دانستند از همه جای دنیا برای آموختن به سویش می آمدند دانش نامه او (( مادر )) نام دارد .

او را پس از آرشیت دانا از اولین نظریه پردازان دموکراسی می نامند . که در نهایت آن اندیشه ها توسط مهرداد یکم پادشاه اشکانی به شکل ایجاد مجلس مهستان بروز یافت . او در سپیده دم 4 اکتبر 314 پیش از میلاد در سالروز تولد خود در زادگاهش سرخس ، در سن 100 سالگی توسط اسپیروپولوس جاسوس یونانی کشته شد .