جلیل تجلیل (۱۳۱۳ – ۱۲ شهریور ۱۴۰۳) استاد دانشگاه، پژوهش‌گر ادبیات، مصحح و مترجم ایرانی بود.

آغاز زندگی

جلیل تجلیل در سال ۱۳۱۳ در تبریز زاده شد.

تحصیلات

تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود گذراند و به خاطر علاقه‌مندی به تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه شهر تبریز وارد شد و به کسب فیض از علمای آن سامان پرداخت. بعد از آن به علت اشتیاق به تحصیل وارد دانشکده ادبیات شد. وی همچنین همزمان با تحصیل در دانشگاه در حوزهٔ علمیه و تهران به فراگیری فلسفه، منطق، صرف و نحو پرداخت.

در سال ۱۳۳۴ لیسانس ادبیات فارسی را از دانشگاه تبریز اخذ کرد. در این دوره ار محضر اساتیدی چون عبدالرسول خیامپور، قاضی طباطبایی، ادیب طوسی و احمد ترجانی‌زاده بهره برد. او در سال ۱۳۴۹ وارد دانشکده ادبیات و علوم انسانی شد و درجهٔ کارشناسی ارشد و دکتری را از دانشگاه تهران اخذ کرد.

جلیل تجلیل در دورهٔ دکتری رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه‌های تهران تدریس می‌کرد. او استاد تمام و بازنشستهٔ دانشگاه تهران بود.

درگذشت

این استاد پیشکسوت، سرانجام در ۱۲ شهریور ۱۴۰۳، به علت کهولت سن و عوارض ناشی از آن، دارفانی را وداع گفت.

چهره ماندگار

جلیل تجلیل در دورهٔ ششم (سال ۱۳۸۵) به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ایران معرّفی شد.

کتاب‌شناسی

تالیف

• برگزیده متون ادب فارسی (کتاب دانشگاهی)
• معانی و بیان
• جناس در پهنه ادب فارسی
• نقشبند سخن
• فنون و صنایع ادبی
• کتابداری نوین در اسلام

ترجمه

• ترجمه اسرارالبلاغه عبدالقاهرجرجانی-۱۳۶۶، تهران : دانشگاه تهران
• مهدی کیست (ترجمه من هوالمهدی)، تهران : سروش
• ترجمه فارسی الغدیر علامه امینی جلد ۲۱ و ۲۲، بنیاد بعثت
• معالم المدرستین (پژوهش و بررسی تحلیل مبانی اندیشه‌های اسلامی در دیدگاه دو مکتب:ت رجمه کتاب معالم المدرستین علامه عسکری، ۲ جلد)

تصحیح

• شرح معلقات سبع مؤلف:احمدترجانی زاده، تهران: سروش
• معیار الاشعار : خواجه نصیرالدین طوسی

سمت‌های اجرایی

• عضویت هیئت ممیزه مرکزی (وزارتخانه) و عضویت در کمیته تخصصی آن
• عضویت درهیات ممیزه وکمیته تخصصی دانشگاه تهران
• عضویت در شورای گسترش دانشگاه‌های کشور (وزارتخانه)
• عضو و مدیرگروه ادبیات (مرکزنشردانشگاهی)
• مدیریت گروه ادبیات فارسی در سه نوبه مشخصات ابلاغ مدیریت گروه در سه نوبت:۴۸۱۸۶/۶/۴۴۰ – ۴۰۵۳۶/۳/۴۴۰
• ریاست کتابخانه مرکزی ومرکزاسناددانشگاه تهران مشخصات ابلاغ ریاست کتابخانه مرکزی:شماره:۲۴۵۶۲/۴۵۰۴ به تاریخ: ۱۸/۱۱/۷۲
• عضویت در کمیته برنامه‌ریزی زبان وادبیات فارسی ستاد انقلاب فرهنگی شماره ابلاغ: ۷۶۲۶/۲۲ به تاریخ ۲۸/۸/۸۲
• عضو شورای پژوهشی دانشگاه تهران۶۳–۶۲
• عضوکمیته ادبیات وعلوم انسانی دفترمرکزی جهاددانشگاهی تاریخ ابلاغ:۱۱/۳/۶۲
• عضوشورای نامگذاری شهرتهران ازسال ۵۸تا۶۹
• عضوشورای انتشارات وچاپ دانشگاه تهران ۶۲–۶۳
• عضوکمیته گزینش استادستادانقلاب فرهنگی سال۶۲
• عضو شورای برنامه‌ریزی زبان وادبیات فارسی (وزارتخانه) به تاریخ ۲۷/۷/ ۶۴تاکنون
• عضو کمیسیون سیاست گذاری مجلات علمی وزارت فرهنگ و آموزش عالی۳/۶/۶۵
• عضوکمیته تخصصی هنرومعماری هیئت ممیزه دانشگاه تهران ۱۷/۶/۶۵
• عضو کمیته تخصصی دفترگسترش دانشگاه‌ها۲۷/۱/۶۵
• مدیر گروه تخصصی ادبیات فارسی المپیاد دانشجویی وزرات علوم تحقیقات و فناوری
• عضویت درکمیته علمی اسلام ومحیط زیست دراولین کنگره بین‌المللی بررسی علمی اثرات نشت نفت درخلیج فارس، ۷۳۶۹۲/۴–۲۰/۱۱/۶۲
• عضویت در شورای گسترش زبان وادبیات فارسی درخارج کشور ۱۶۹۹۲۴–۳۱/۷/۷۰
• عضویت در مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه تهران
• عضویت در مجله بین‌المللی علوم انسانی وزارت علوم تحقیقات وفناوری (مجلةالعلوم الانسانیة للجمهوریة الاسلامیةالایرانیه)
• عضویت در هیئت تحریریه نشریه دانشکده ادبیات وعلوم انسانی باهنرکرمان
• عضویت درهیات تحریریه فصلنامه نهج البلاغه بنیادنهج البلاغه
• عضویت درهیات تحریریه فصلنامه پژوهش‌های دینی و ادبی دانشگاه آزاداسلامی واحدتهران مرکزی
• عضویت درهیات تحریریه سفینه فصلنامه تخصصی مطالعات قرآن و حدیث
• عضویت درهیات تحریریه مجله پژوهش دینی بادرجه علمی و ترویجی وزارت علوم تحقیقات و فناوری
• عضویت هیئت تحریریه مجله فصلنامه علمی وپژوهشی «پژوهشهای ادبی»

تشویق‌ها، جوایز، نشان‌ها و مدال‌ها

• مدال درجه اول رتبه اولی دانشنامه لیسانس از وزارت فرهنگ ۱۰/۸/۳۴
• لوح تقدیر وزیرفرهنگ و آموزش عالی از نقش فعال درجلسات هیئت ممیزه مرکزی توسط دکتر سیدمحمد هاشمی گلپایگانی
• لوح تقدیرنامه وزارتی به مناسبت عضویت در مجله بین‌المللی علوم انسانی از دکترمصطفی معین وزیر علوم و آموزش عالی وقت
• تقدیر و معرفی در اولین دوره چهره‌های ماندگار مهرماه۸۰
• برگزیده چهره ماندگار در سال ۸۵
• استاد برتر دانشگاه آزاد اسلامی سال ۸۶

منبع ویکیپدیا

*************

جلیل تجلیل

سال و محل تولد: ۱۳۱۳، تبریز

رشته تخصصی: ادبیات فارسی

جلیل تجلیل استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی، رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد، مدیر گروه زبان فارسی دانشگاه تهران و عضو شورای پژوهشی دانشگاه تهران است.
وی از علاقه‌مندان تحصیل به علوم دینی بود و نیروی عشق او را راهی حوزه علمیه تبریز کرد. پس از آن نیز با شوق فراوان پا به دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز گذاشت و یادگیری را آغاز کرد. او اواخر دهه‌ی ۴۰ به دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران آمد. ایشان در کنار آموختن از اساتید دانشگاه تهران، در حوزه‌های علمیه قم و تهران، فلسفه، منطق و صرف و نحو آموخت.
استاد جلیل تجلیل از اعضای هیأت ممیزه و کمیته تخصصی دانشگاه تهران، شورای گسترش دانشگاه‌های کشور، کمیته تخصصی هنر و معماری دانشگاه تهران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور است.
اسرارالبلاغه (تألیف)، معانی و بیان، جناس در پهنه ادب فارسی، نقشبند سخن، فنون و صنایع ادبی، الغدیر (ترجمه)، معیارالاشعار خواجه نصیرالدین طوسی (تصحیح) و کتاب‌داری نوین در اسلام از کتب ارزشمند این استاد ارجمند می‌باشند. ایشان مقالات فراوانی در نشریات داخلی و بین‌المللی معتبر منتشر کرده‌اند و در همایش‌هایی چون صورت‌گری شعر صائب تبریزی، صورت‌گری در شعر مولوی، فرهنگ همگانی مثنوی مولوی و عصر تخیل و تصویر در شعر فارسی حضور داشته‌اند.
از افتخارات استاد بزرگ‌وار، جلیل تجلیل، دریافت مدال درجه اول رتبه اولی دانش‌نامه لیسانس از وزارت فرهنگ، لوح تقدیر وزیر فرهنگ و آموزش عالی و لوح تقدیرنامه وزارتی به مناسب عضویت در مجله بین‌المللی زبان و ادبیات فارسی است. همچنین در سال ۸۵ به عنوان چهره ماندگار و در سال ۸۶ استاد برتر دانشگاه آزاد اسلامی معرفی شدند.

مشاهیر دانشگاه تهران

https://ut.ac.ir/fa/page/3959/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84

*****************