امیر تومان محمد خان ایروانی از فرماندهان نظامی ایران در دوره محمدشاه قاجار بود که درجه امیرتومانی داشت و بخشی از سپاه ایران را در جنگ هرات فرماندهی می‌کرد.

او در سال ۱۲۵۲ قمری به دستور محمدشاه قاجار به حکومت عراق عجم منصوب شد.

محمدخان در سال ۱۲۵۴ قمری با زینت‌الدوله دختر فتحعلی‌شاه قاجار ازدواج کرد و یک سال بعد در زمان محاصره شهر هرات درگذشت.

امیر تومان فرماندهی بود که حداقل بر ده هزار نفر نظامی ریاست داشت .

منبع : ویکیپدیا 

****************

محمد خان قاجار ايرواني (جد سوم مادري هويدا) در دوران جنگ هاي ايران و روس تزاري در زمان فتحعلي شاه، حاكم منطقه ي استراتژيك ايروان در قفقاز بود. وي در خلال نبرد، چندين بار (بر ضد استقلال و تماميت ارضي ايران اسلامي) با روس هاي مهاجم ساخت و پاخت كرد و آنان را به فتح ايروان تحريك نمود و با افشاي اين خيانت، از سوي فتحعلي شاه و فرزندش (عباس ميرزا، فرمانده ي كل قواي ايران در جنگ با ارتش تزاري)، مغضوب و از سمت خويش بر كنار گرديد. پس از آن، با اظهار عجز و ندامت، و تقديم هداياي بسيار، بخشيده و به پست سابق خود منصوب شد، اما مجددا خيانت نمود و از كار بركنار شد، تا اينكه «عباس ميرزا كه از تذبذب و نفاق و دو رويي محمدخان ايرواني به ستوه آمده بود، وي را تحت نظر محمدعلي خان شام بياتي به تهران فرستاد» و براي هميشه دستش را از حكومت آن ديار قطع كرد. 

پس از ختم اين جنگ ها (كه به دلايلي، از جمله همين نوع خيانت ها، به تجزيه ي هفده شهر از شهرهاي آباد ايران اسلامي انجاميد) محمدخان مدتي بيكار بود و سرانجام به «واسطه ي انتساب به خانواده ي سلطنت»  عفو گرديد و در باقي ايام سلطنت فتحعلي شاه و نيز عصر سلطنت جانشينش، محمدشاه، به بعضي از مأموريت هاي سياسي و نظامي اعزام شد و نهايتا در 1255. ق درگذشت و مقام و منصب وي به پسرش، محمدحسن خان (مشهور به خان باباخان سردار)، واگذار شد. 

محمدخان داماد فتحعلي شاه بود ( شوهر ماه رخسار خانم زینت‌الدوله ) و پسرش (محمد حسن خان سردار) نيز خواهر محمدشاه را در حباله ي نكاح داشت. همچنين، دو تن از فرزندان فتحعلي شاه، محمود ميرزا و امام وردي ميرزا، داماد محمدخان بودند. علاوه بر اين، دختر امام وردي (از اين ازدواج) يكي از همسران محمدشاه قاجار بود. نظير اين وصلت با خاندان سلطنت قاجار در دختران محمد حسن خان نيز تكرار شد.