صادق ملک شهمیرزادی (زاده ۱ آذر ۱۳۱۹ در شهمیرزاد – درگذشته ۲۱ مهر ۱۳۹۹ در تهران) از باستان‌شناسان به‌نام ایرانی بود که در مدیریت کاوش‌های تپه سیلک نقش مهمی داشت.

او در تیر سال ۱۳۴۹ در رتبه استادیاری در دانشگاه تهران استخدام شد و در بهمن ۱۳۷۹ پس از ۳۰ سال با رتبه استادیاری بازنشست شد. وی در ۲۱ مهر ۱۳۹۹ در آستانه ۸۰ سالگی و ۲۰ سال پس از بازنشستگی...

بانو پروین برزین نخستین زن باستان شناس حفار ایرانیست .

وی پیش از آنکه ۱۸ سالش تمام شود دیپلم گرفت. به همین دلیل برای استخدام رسمی دو ماه به صورت آزمایشی در موزه کار کرد. در آزمون دانشگاه تهران در رشته حقوق و زبان انگلیسی پذیرفته شد و علاقه مندی زیاد وی به رشته حقوق ، سبب شد این رشته را انتخاب کند. ولی تحصیل در رشته حقوق را ادامه نداد و سر از باستان شناسی درآورد. کار در موزه و کسب اطلاعات سبب شد که به باستان شناسی علاقه مند شود و اکثر دانشجویان این رشته از او به عنوان مرجع بهره بگیرند. این علاقه مندی او از چشم رییس وقت موزه « آقای مصطفوی» پنهان نماند و ایشان به بانو برزین پیشنهاد کرد در رشته باستان شناسی ادامه تحصیل بدهد. بانو برزین در مصاحبه هایش همواره عنوان کرده است که از این تغییر رشته هیچگاه پشیمان نشدم.

بانو پروین برزین پس از اتمام دانشکده ادبیات تهران در رشته باستانشناسی ، در سال ۱۳۳۶ برای ادامه تحصیل راهی آمریکا شد. و ۱۸ ماه در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل کرد و در موزه پنسیلوانیا دوره کارآموزی را گذراند.

در سال ۱۳۳۹ از آمریکا به ایران بازگشت و تا پایان نیمه اول سال ۱۳۵۲ موزه دار بخش اسلامی موزه ایران باستان بود. شش هزار شیئ قدیمی زیر نظر ایشان نگهداری میشد. سپس به عنوان معاون سرپرستی و رییس موزه آزادی تا پایان سال ۱۳۵۵ خدمت کرد و آنگاه معاونت بخش آموزش سازمان حفاظت آثار باستانی ایران به او سپرده شد.

در طول ۳۰ سال خدمت علاوه بر کار موزه داری فعالیت های دیگری هم داشت از جمله : ترتیب و تنظیم موزه های رضاییه (ارومیه) ، میاندوآب ، کاشان و آبادان. همچنین طرح موزه ها در شهرستانهای رشت ، موزه محلی اصفهان و موزه پارس شیراز را تهیه کرده است.

او به عنوان نخستین زن باستان شناس حفار ایرانی ، دوبار در حفاری شرکت کرد. سال ۱۳۵۲ در حفاری علمی موسسه باستانشناسی بریتانیا در پاسارگارد و سال ۱۳۵۳ نیز عضو هیأت حفاری کاوش های باستان شناسی در تخت جمشید بود.

وی از سفرهایی که برای کاووش داشت خاطرات بسیاری دارد که درباره یک خاطره این گونه توضیح می دهد : « یکی از خاطره هایم مربوط به آشنایی ام با زنی است که بینهایت برایم هیجان انگیز بود. و او کسی جز « آگاتا کریستی » نویسنده معروف داستانهای پلیسی نیست. او به همراه شوهرش به ایران آمده بود . و در حفاری شیراز هر روز صبح زود یا آخر شب وقتی چشمم به او می افتاد که روی تخته سنگی  نشسته و به نقطه ای خیره شده است دلم میخواست از او بپرسم که در فکر طرح داستانی جدید است یا درباره گذشته دیرینه این مکان و سرزمین می اندیشد.»

بانو پروین برزین هرگز ازدواج نکرد اما از نگهداری ۳۰ ساله از فرزندانش که همان اشیاء موزه است به خود می بالد.

از بانو پروین برزین ۳۰ مقاله تحقیقی درباره باستان شناسی و تاریخ هنر ایران در مجله های سخن ، هنر مردم ، بانک ملی  و نشریه اداره کل موزه ها بین سالهای ۱۳۴۰ – ۱۳۵۰ به چاپ رسیده است. وی طبع شعر هم داشتند و گاهی شعر هم ميگفتند .

 متاسفانه بانو پروین برزین در سال ۱۳۸۲ در سکوت کامل رسانه ها فوت کردند. به طوریکه هنوز هم با گذشت سالها بسیاری از انجمنهای وابسته به زنان از فوت ایشان اطلاع ندارند.

منبع :  http://banooiranzamin.blogfa.com