حیدر قلی خان غیایی شاملو (۳۰ مهر ۱۳۰۱ در تهران به دنيا آمد و در تاريخ ۱۵ شهريور ۱۳۶۴ در آنتيپ فرانسه در گذشت . ) معمار ایرانی بود. او یکی از پیشگامان معماری نوین ایران است.

زندگی و تحصیلات

وی در سال ۱۳۰۱ در تهران و در خانواده ای با اصالت خان دیده به جهان گشود. همسر وي خانم ماريت غيابي بود كه يك بانوي فرانسوي بود و سه فرزند به نامهاي فرهاد ، پرويز و مهدي دارد او در سال ۱۹۴۷ میلادی از دانشگاه تهران در رشته معماری فارغ التحصیل گردید و در سال ۱۹۵۲ گواهی (DPLG) خود را از مدرسه هنرهای زیبای پاریس (بوزار) دریافت نمود. او در همین سال برنده جایزه " Prix de Vienne " گردید.

سابقه حرفه ای

حیدر غیایی(چپ) به همراه محمدرضا پهلوی

غیایی در سال ۱۹۵۳ دفتر معماری خود را در تهران تاسیس نمود و در خلال این سالها پروژه‌های خصوصی فراوانی را به انجام رساند که منجر به انتخاب وی برای طراحی ساختمان مجلس سنای ایران گردید. او در سال ۱۹۷۴ میلادی به عنوان معمار سلطنتی و مشاور معماری شاه ایران برگزیده شد. وی همچنین به عنوان استاد در دانشگاه تهران به تدریس معماری پرداخت (آتلیه غیایی) و چندین نسل از معماران را آموزش داد. غیایی خود را یک فراماسون می دانست.

ماکت ساختمان مجلس سنا، ساخته حیدر غیایی

او پس از انقلاب اسلامی به فرانسه مهاجرت کرد و چند سال بعد دفتر معماری جدیدی به همراه فرزندان خود در سانفرانسیسکو برپا نمود. او در ۱۵ شهریور سال ۱۳۶۴ در ویلای خانوادگی خود در آنتیب در جنوب فرانسه درگذشت.

برخی از آثار معماری

• ساختمان مجلس سنا که پس از انقلاب محل مجلس شورای اسلامی بود.
• ایستگاه راه‌آهن مشهد
• ایستگاه راه‌آهن تبریز
• سینمای مولن روژ (سینما سروش فعلی)
• هتل استقلال تهران (هیلتون سابق)
• هتل کارلتون تهران
• کاخ فرح آباد
• بیمارستان مشهد
• بیمارستان لویزان
• خانه ایران در پاریس
• بیش از ۳۰ ویلای شخصی

بنای خانه ی ایران که در سال ۱۹۶۸ در شهرک بین المللی دانشجویی پاریس به پایان رسید ، واپسین ساختمان از ۳۸ ساختمان در این شهرک دانشجویی بود که در زمینی به مساحت ۳۵ هکتار ، مجموعه خوابگاه های دانشجویی را برای اسکان دانشجویان خارجی در پاریس ، تشکیل می داد
در اوایل دهه ی ۱۹۶۰ ، به پیشگامی فرح دیبا ، پروژه ی ساختمانی برای اسکان دانشجویان ایرانی عازم پاریس ، به کلود پران ، محسن فروغی ، حیدر غیایی و آندره بلاک سپرده شد.

این بنا از آن جهت پر اهمیت است ،‌که تحت تاثیر گفتمان هنری دهه ۶۰ می باشد
از دو بلوک آویزان ( معلق ) تشکیل شده است که این آویزان بودن بلوک ها در سازه ی ساختمان هم مشخص است
روح معلق بودن در بنا موج می زند
بلوک های جدا از هم نمایانگر مدولار بودن هستند . و سازه های بزرگ ( مگا سازه ) در بنا ، سازه های خارجی هستند که امکان آویزان بودن بلوک ها و ایجاد دو بلوک مدولار را فراهم می کنند
طرح های پیت موندریان ، که خطوطی بی انتها بودند که محدودیت فضایی نداشتند ،‌ بر طراحی این بنا اثر گذار بوده است . بنا به گونه ای می باشد که انگار انتظار پایان یا محدوده ی بنا را از بیننده سلب می کند
بدین معنا که به نظر می رسد این ساختمان با همان مدول های طبقه ( که دو بلوک آن مشهود است ) ،‌ با همان کیفیت می تواند ادامه یابد و ساخته شود

از نظر مهندسی نیز جزو بناهای مطرح جهان می باشد . زیرا مهندسی سازه ای به خوبی در خدمت کانسپت هنری قرار گرفته است.

ساختمان مجلس سنا

هتل هيلتون

ايستگاه قطار مشهد

سینمای تهران پارس

ايستگاه راه آهن تبريز