بتول سلیمانی‌خو با نام هنری پروین سلیمانی (۲۲ خرداد ۱۳۰۱، تهران - ۱۲ خرداد ۱۳۸۸) یکی از بازیگران زن سینمای ایران بود.

زندگی هنری

او اولین بازی خود را در سال ۱۳۲۳ در تئاتر «شهرزاد قصه‌گو» انجام داده‌است و اولین فیلم سینمایی خویش را با نام گل‌نسا در سال ۱۳۳۱ بازی کرده‌است. ماه چهره خلیلی متولد ​ ۱۳۵۵ نوه دختری مرحوم پروین سلیمانی بازیگر قدیمی سینما است. او کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه آکسفورد انگلستان دارد و دوره بازیگری را در method school لندن گذرانده است. «چشمان سیاه» نخستین فیلمی‌ است که او همراه با محمدرضا گلزار در آن بازی کرده و در سریال‌هایی چون «در چشم باد» و «مختارنامه» نیز شاهد نقش‌آفرینی او بوده‌ایم.

بتول سلیمانی در ساعت بیست روز دوشنبه ۱۲ خرداد ماه ۱۳۸۸، در پی یک دوره بیماری، درگذشت

پروین سلیمانی پیرزن نمکین و طناز سینما و تلویزیون و تئاتر ایران در روز ۲۳ خرداد ماه سال ۱۳۰۱ در شهر تهران دیده به جهان گشود . خانواده ای که پروین سلیمانی در آن به دنیا آمد خانواده ای نسبتا متعصب و مذهبی بودند و اصولا با هنر سینما و تئاتر که به تازگی با در کشور گذاشته بود میانه ای نداشتند درست مثل اکثر خانواده های ایرانی در آن زمان ... پروین سلیمانی تحصیلات خود را تا دریافت مدرک متوسطه ( دیپلم ادبی ) ادامه داد و از سال ۱۳۳۱ درست در سن ۳۰ سالگی وارد عرصه هنر و بازیگری شد .

ورود پروین سلیمانی به دنیای پر رمز و راز هنر درست هنگامی بود که در آن زمان دید بدی نسبت به سینما و کلا هنر وجود داشت و مردم به این دسته از افراد اعم از هنرپیشه و نوازنده و خواننده و... مطرب میگفتند و آنها را از خود میراندند ...

پروین سلیمانی هم که جزو اولین زنانی بود که وارد عرصه بازیگری شد با مخالفت شدید خانواده اش روبرو شد و از خانه پدری اش طرد گردید و حتی مجبور شد تا نام خانوادگی اش را از سلیمانی خو به سلیمانی تغییر دهد ...

نام اصلی مرحوم پروین سلیمانی بتول سلیمانی خو بوده که پس از طرد از خانه پدری و ورود به عرصه هنر مجبور به تغییر نام و نام خانوادگی اش شده است .

مرحومه سلیمانی در سال ۱۳۳۱ فعالیت هنری اش را با بازی در فیلم سینمایی گل نساء آغاز کرد و درست در همان هنگام به فعالیت در عرصه تئاتر که در آن روزها رونق زیادی داشت میپرداخت ...

پروین سلیمانی در تئاترهای زیادی از جمله هزار و یک شب و مرگ فروشنده ایفای نقش نمود و به گفته خود وی حضور در تئاترهای آن زمان هم مستلزم تحمل رنجهای فراوانی بوده که تمرین تئاتر در یک اتاق تنگ و تاریک با یک چراغ زنبوری انجام میشده و هیچ وسیله ایاب و ذهابی برای رفت و آمد هنرمندان در نظر گرفته نمیشده و هنرمندان به خاطر عشق و علاقه مفرطی که به کارشان داشتند زمستان و تابستان با پای پیاده راهی محلهای تمرین و اجرای تئاتر میشدند ...

وی یکی از کسانی بود که با تحمل رنج و مشقات فراوان توانست راه را برای ورود دیگر زنان به دنیای هنر باز کند .

از جمله سریال های تلویزیونی پروین سلیمانی در پیش از انقلاب میتوان به موارد زیر اشاره نمود :

خانه قمر خانم – دایی جان ناپلئون – ببخشید و...

پروین سلیمانی همچنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به فعالیتهای هنری اش ادامه داد و در بسیاری از فیلمها و سریالهای به یادماندی ایفای نقش نمود .

آقای شانس - هنرپیشه - سلطان - مستاجر - دیگه چه خبر - شب روباه - حالا چه شود - افسانه آه - سفر به خیر - لک لک ها - بگذار زندگی کنم - آن سوی آتش - زمان از دست رفته و... از جمله آثار سینمایی این هنرمند ارزنده در زمان بعد از انقلاب اسلامی میباشد .

آخرین فیلم سینمایی پروین سلیمانی که در آن به هنرآفرینی پرداخت فیلم سینمایی موش به کارگردانی شاهد احمدلو بود

پروین سلیمانی بعد از بازی در سریال تلویزیونی تعطیلات تابستانی که بسیار پر بیننده بود به خانم چنگالی معروف شده بود چرا که در آن سریال در نقش زنی فضول ظاهر شده بود که همیشه چنگالی به دست داشت و با آن در خانه همه را باز میکرد ...

پروین سلیمانی این هنرمند پیشکسوت سینما و تلویزیون و تئاتر و دوبلاژ ایران یکی از افرادی بود که سالهای سال از رنج بی خانمانی و عدم توجه مسئولین به هنرمندان گلایه داشت اما با این حال قلبی بسیار رئوف داشت و در بسیاری مراسم ها و جنگهای خیریه و... شرکت میجست ...

یکی از جنگهایی که در دهه فجر چند سال پیش در جاده فردیس کرج به مدت ۱۰ شب به مناسبت دهه فجر برگزار شده بود با حضور گرم پروین سلیمانی بسیار بسیار دیدنی شده بود ... رضا منتظری - نسرین حاجیلو - رضا بابازاده ایرانی و... از جمله بازیگران تئاتر این جنگ ۱۰ شبه بودند ...

پروین سلیمانی در دهمین دوره جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم دیگه چه خبر به کارگردانی تهمینه میلانی برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر زن شده بود .

ماهچهره خلیلی بازیگر سینمای ایران هم نوه دختری مرحومه پروین سلیمانی است که راه مادربزرگ گرانقدرش را ادامه میدهد .

مرحوم حسین فرهادپور رهبر بزرگ ارکستر سمفونیک ایران هم پسر مرحومه پروین سلیمانی بود که چند سال پیش دار فانی را وداع گفت ...

مرحومه سلیمانی آخرین بار در مراسم درگذشت مرحومه مهری مهرنیا در خانه سینما شرکت جست و گویی که به او الهام شده است که بزودی به دیار باقی خواهد شتافت به همگان گفت که او هم بزودی میمیرد ...

فیلم شناسی

سینما

• ۱ - موش (۱۳۸۷)
• ۲ - چشمان سیاه (۱۳۸۱)
• ۳ - غزل (۱۳۸۰)
• ۴ - محبوبه (۱۳۷۷)
• ۵ - پنجه در خاک (۱۳۷۶)
• ۶ - سلطان (۱۳۷۵)
• ۷ - شب روباه (۱۳۷۵)
• ۸ - طالع سعد (۱۳۷۴)
• ۹ - آقای شانس (۱۳۷۳)
• ۱۰ - حالا چه شود! (۱۳۷۳)
• ۱۱ - سفر بخیر (۱۳۷۳)
• ۱۲ - هدف (۱۳۷۳)
• ۱۳ - آخرین خون (۱۳۷۲)
• ۱۴ - گریز (۱۳۷۱)
• ۱۵ - مستاجر (۱۳۷۱)
• ۱۶ - هنرپیشه (۱۳۷۱)
• ۱۷ - دیدار در استانبول (۱۳۷۰)
• ۱۸ - دیگه چه خبر؟! (۱۳۷۰)
• ۱۹ - گل‌ها و گلوله‌ها (۱۳۷۰)
• ۲۰ - ابلیس (۱۳۶۹)
• ۲۱ - افسانه آه (۱۳۶۹)
• ۲۲ - زمان از دست رفته (۱۳۶۸)
• ۲۳ - برهوت (۱۳۶۷)
• ۲۴ - سرب (۱۳۶۷)
• ۲۵ - آن سوی آتش (۱۳۶۶)
• ۲۶ - سیمرغ (۱۳۶۶)
• ۲۷ - بگذار زندگی کنم (۱۳۶۵)
• ۲۸ - شبح کژدم (۱۳۶۵)
• ۲۹ - سمندر (۱۳۶۴)
• ۳۰ - آشیانه مهر (۱۳۶۳)
• ۳۱ - زائر خلف (۱۳۶۳)
• ۳۲ - باغ بلور (۱۳۵۷)
• ۳۳ - برادر کشی (۱۳۵۷)
• ۳۴ - حق و ناحق (۱۳۵۷)
• ۳۵ - نفس گیر (۱۳۵۷)
• ۳۶ - تلافی (۱۳۵۶)
• ۳۷ - در شهر خبری نیست (۱۳۵۶)
• ۳۸ - شارلوت به بازارچه می‌آید (۱۳۵۶)
• ۳۹ - طوطی (۱۳۵۶)
• ۴۰ - عشق و خشونت (۱۳۵۶)
• ۴۱ - غربتی‌ها (۱۳۵۶)
• ۴۲ - فقط آقا مهدی می‌تونه (۱۳۵۶)
• ۴۳ - هزار بار مردن (۱۳۵۶)
• ۴۴ - بت (۱۳۵۵)
• ۴۵ - پشمالو (۱۳۵۵)
• ۴۶ - غزل (۱۳۵۵)
• ۴۷ - انگشت نما (۱۳۵۴)
• ۴۸ - بوف کور (۱۳۵۴)
• ۴۹ - پلنگ در شب (۱۳۵۴)
• ۵۰ - تیرانداز (۱۳۵۴)
• ۵۱ - ذبیح (۱۳۵۴)
• ۵۲ - رفیق (۱۳۵۴)
• ۵۳ - رقیب (۱۳۵۴)
• ۵۴ - عمو فوتبالی (۱۳۵۴)
• ۵۵ - کمین (۱۳۵۴)
• ۵۶ - کندو (۱۳۵۴)
• ۵۷ - مرد شرقی و زن فرنگی (۱۳۵۴)
• ۵۸ - ممل آمریکایی (۱۳۵۴)
• ۵۹ - هم خون (۱۳۵۴)
• ۶۰ - جوجه فکلی (۱۳۵۳)
• ۶۱ - حسین آژدان (۱۳۵۳)
• ۶۲ - شازده احتجاب (۱۳۵۳)
• ۶۳ - صلات ظهر (۱۳۵۳)
• ۶۴ - کنیز (۱۳۵۳)
• ۶۵ - گوزنها (۱۳۵۳)
• ۶۶ - یاور (۱۳۵۳)
• ۶۷ - آقا مهدی کله پز (۱۳۵۲)
• ۶۸ - بی حجاب (۱۳۵۲)
• ۶۹ - خاک (۱۳۵۲)
• ۷۰ - کج کلاخان (۱۳۵۲)
• ۷۱ - مردها و نامردها (۱۳۵۲)
• ۷۲ - مکافات (۱۳۵۲)
• ۷۳ - خانه قمرخانم (۱۳۵۱)
• ۷۴ - مرغ تخم طلا (۱۳۵۱)
• ۷۵ - آراس خان (۱۳۴۲)

تلویزیون