بانو تانیا آشوت هاروتونیان (ارمنی: Տանյա Աշոտ; انگلیسی: Tania Ashot Harutoonian) موسیقیدان و نوازنده نامی پیانو ایرانی ارمنی‌تبار بود.

در سال ۱۳۱۶ خورشیدی (۳ ژانویه ۱۹۳۷) در تهران چشم به جهان گشود. بعد از اتمام دورهٔ تحصیلات ابتدایی در تهران، عازم پاریس شد و در هنرستان موسیقی دولتی نزد استادانی همچون «ژان فیوره» (Nadia Boulanger) و «نادیا بولانژه» (Nadia Boulanger) به تحصیلات عالی در رشتهٔ موسیقی پرداخت.

ملکی

او در سال ۱۳۱۶ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی موسیقی خود را از هشت سالگی در تهران آغاز کرد و از پانزده سالگی در بخش هنرجویان فرانسوی کنسرواتوار پاریس در کلاس لازار له وی ادامه داد و مدت‌ها نیز در پاریس با ژاک فوریس پیانیست مشهور کرد.باید در نظر داشت لازار لوی از بزرگ‌ترین استادان پیانوی معاصر می‌باشد. خانم هارتونیان در سال ۱۳۳۳ خورشیدی (۱۹۵۴ میلادی) دیپلم ممتاز کنسرواتوار پاریس را دریافت کرد و در سال‌های ۱۳۳۶ و ۱۳۳۷ در مسکو هنر خود را تکمیل کرد.

تانیا آشوت در مسابقات بسیاری از جمله پنجمین کنکور بین‌المللی پیانوی فردریک شوپن در آبان ۱۳۳ شرکت کرد و از این مسابقات جایزه دریافت کرد.

برندهٔ رشتهٔ پیانو و مقام دوم در ردیف برندگان قابل قدردانی مسابقهٔ بین‌المللی موسیقی در مونیخ در شهریور ۱۳۳۵، جایزه اول کنسرواتوار پاریس و دریافت پاداش در کنکور بین‌المللی ژنو و مونیخ در تیر ۱۳۳۸، یکی از برندگان اصلی جوایز بزرگ مسابقهٔ بین‌المللی پیانو و ویلن «مارگریت اول-ژاک تیبو» (Margaritt Langa Jacques Tibot) در پاریس، در سال ۱۳۳۸، و جایزه پنجم کنکور بین‌المللی در نیویورک در آذر ۱۳۴۰ با این توضیح ضروری و مهم که او اولین غیرآمریکایی بود که توانست در این کنکور جایزه دریافت کند

لازاریان

تانیا آشوت در حین تحصیلات، استعداد شگرف خود را در نواختن پیانو نشان داد و در مسابقات بین‌المللی موسیقی ژنو شرکت کرد. وی همچنین در سال ۱۳۳۷ خورشید (۱۹۵۸ میلادی) در جشنوارهٔ موسیقی ورشو به مناسبت یکصد و دهمین سالگرد وفات موسیقیدان نامی شوپن شرکت کرد و مقام دوم را به دست آورد.

یک سال پس از آن، وی در هفتمین مراسم اهدای جایزهٔ مارگاریتا لانگ و ژاک تیبوت شرکت کرد و در سال ۱۳۳۹ خورشیدی (۱۹۶۰ میلادی) مجدداً به مناسبت یکصد و پنجاهمین سالگرد تولد شوپن در رقابت بین‌المللی نوازندگی پیانو شوپن در لهستان، موفق به کسب جایزهٔ نفر سوم گشت.

تانیا آشوت نوازندهٔ چیره‌دست پیانو، بارها به عنوان سولیست با ارکسترهای موسیقیدان مشهوری «لئون فلیچر» (Leon Fleisher)، «دیوید زینمان» (David Zinnman)، «مایکل کربزان» (Michael Carbosan)و «پیرو بلاچی» (Pierro Belaggi) همکاری داشته‌است. وی کنسرت‌های متعددی در فرانسه، ایتالیا، پرتغال، ایالات متحده آمریکا، ارمنستان، لهستان و خاورمیانه برگزار کرده‌است. تانیا همچنین سالیان متمادی در شهر لیسبون پرتغال به فعالیت در عرصهٔ موسیقی پرداخته‌است.

ملکی

آشوت همچنین کنسرت‌هایی در ایران و خارج از کشور برگزار کرد که می‌توان به عنوان از رسیتال پیانو در تالار فرهنگ در نوزدهم آبان ۱۳۳۰، در هفدهمین جلسهٔ انجمن فیلارمونیک تهران در سالن ادارهٔ هنرهای زیبا در پنجم مهر ۱۳۳۳، رسیتال پیانو در تالار فرهنگ در مهر ۱۳۳۵، کنسرت با ارکستر سمفونیک تهران به رهبری حشمت سنجری و رسیتال پیانو در انجمن فیلارمونیک تهران در آذر ۱۳۳۵ و کنسرت پیانو در تالار فرهنگ از طرف انجمن فیلارمونیک به همراه همسرش سکویرا کوستا (پیانیست) نام برد.

جدال در مهتاب (۱۳۴۲) دستیار آهنگساز

درگذشت

وی در ۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲ برابر با ۱۶ دی ۱۴۰۰ خورشیدی در سن ۸۵ سالگی در لیسبون، پرتغال درگذشت.

منابع : ویکیپدیا و ادمین

*****************

تانیا آشوت (تهران 1316ش- لیسبون 16 دی 1400ش) Tania Ashot

(نام کامل: تانیا آشوت هاروتونیان Tania Ashot-Harutoonian ) نوازندۀ ایرانی ارمنی‌تبار پیانو. پدرش، استاد دانشکدۀ دندانپزشکی و اهل موسیقی بود. تانیا از 4سالگی نزد خاله‌اش فراگیری نوازندگی پیانو را آغاز کرد. در 6سالگی به مدرسۀ امریکایی تهران رفت و ضمن تحصیل، آموزش پیانو را هم پی گرفت. به دلیل علاقۀ زیادش به موسیقی در سال دوم دبیرستان، تحصیل را رها کرد و به قصد آموزش شیوۀ کلاسیک نوازندگی پیانو به فرانسه رفت و در کنسرواتوار ملی پاریس تحت نظر اساتیدی چون نادیا بولانژه، لازار لویی و ژاک فوریهآموزش دید. سال 1333 با درجۀ ممتاز از کنسرواتوار پاریس دیپلم گرفت و پس از بازگشت و اقامتی یک‌ساله در تهران، برای تکمیل تحصیلاتش راهی مسکو شد و دورۀ کنسرواتوار چایکوفسکی را نزد لوا بورین به پایان رساند.

تانیا آشوت

تانیا در سال 1334ش، هنگام تحصیل در مسکو، از طرف ادارۀ هنرهای زیبای ایران در پنجمین دورۀ مسابقۀ بین‌المللی شوپن (لهستان) شرکت کرد. با این که در میان 74 شرکت‌کننده نتوانست به دور پایانی راه یابد، اما مورد توجه اروپایی‌ها قرار گرفت. سال بعد در مسابقۀ بین‌المللی مونیخ شرکت کرد، و با 20 سال سن ضمن به دست آوردن مقام دوم فستیوال، به عنوان جوان‌ترین برنده هم معرفی شد. سال 1338 در مسابقۀ جهانی پیانو و ویولن مارگریت لون- ژآک تیپو(پاریس) شرکت جست و با وجود آمادگی کامل، در مرحلۀ پایانی به مقام چهارم دست یافت. اسفند همان سال (برای بار دوم) در ششمین دورۀ مسابقۀ بین‌المللی شوپن پیانو زد و توانست مقام سوم این دوره را با جایزۀ نقدی از آن خود کند.

آشوت پیش از بازگشت به ایران، نخستین کنسرت خود را در لندن برگزار کرد که مورد توجه منتقدان هنری نشریات انگلیس قرار گرفت. پس از بازگشت به ایران، کنسرتی به همراهی سکوییرا کوستا نوازندۀ نامدار پرتغالی و همسرش، در تالار فرهنگ تهران با حضور محمدرضا شاه پهلوی و فرح دیبا برگزار کرد که نتیجه‌اش دریافت مدال درجۀ یک هنری از طرف شاه بود. آذر 1340 در مسابقۀ میتروپولوس (نیویورک) مقام پنجم را دریافت کرد و تنها نوازندۀ غیرامریکایی بود که جایزه گرفت. تانیا آشوت از سال 1338 به عنوان یکی از برجسته‌ترین پیانیست‌های جهان، کنسرت‌های متعددی را به همراهی سکوییرا کوستا در کشورهای مختلف برگزار کرد. شهرت آشوت بیش‌تر به خاطر اجرای آثار شوپن است. وی از سال 1341 در خارج از ایران زیسته و تنها برای چند کنسرت به ایران سفر کرده است. آخرین کنسرت او در ایران، سال 1355 در تالار رودکی برگزار شده. تانیا آشوت بارها به عنوان سولیست با ارکسترهای موسیقیدان مشهوری چون لئون فلیچر Leon Fleisher، دیوید زینمان David Zinnman ، مایکل کربزان Michael Carbosan و پیرو بلاچی Pierro Belaggi همکاری داشته است. وی کنسرت‌های بسیاری در فرانسه، ایتالیا، پرتغال، ایالات متحده آمریکا، ارمنستان، لهستان و خاورمیانه برگزار کرده است.

تانیا آشوت پس از مهاجرت از ایران، به همراه همسرش (سکوییرا کوستا)، در لیسبون زندگی می‌کرده است. و در 16 دیماه 1400 خورشیدی در همان کشور درگذشت .