ناصرالدین میرزا ناصری

شاهزاده ناصرالدين میرزا ناصری کوچکترین پسر مظفرالدین شاه بود. در زمان تغییر سلطنت بنا به نقل قول حسین مکی کاندیدای برخی از مخالفان سردارسپه از جمله  سید حسن مدرس برای سلطنت و جانشینی احمدشاه بود .

اما ناصرالدين میرزا سپر انداخت. از ناصرالدین میرزا در گزارشهای نظمیه به عنوان افراد نزدیک به دربار و محمدحسن میرزا ولیعهد یاد شده است.

ناصرالدین میرزا در دهه 1320 و بعد از سقوط رضاشاه به حزب دموکرات قوام نزدیک شد و نماینده تبریز در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی گردید. اعتبار نامه وی به وسیله ارسنجاتی مورد اعتراض قرار گرفت. اما او در نطق دفاعیه گفت پدرم این مجلس را به شما ملت داد. شما یک صندلی در آن به پسرش نمی دهید ؟پس از این سخنرانی ، اعتبار نامه ناصرالدین میرزا تایید شد .  ناصرالدین  میرزا ملاک بود و املاک زیادی در آذربایجان داشت. ناصرالدین میرزا در سال 1356 خورشیدی یعنی یک سال پیش از انقلاب اسلامی ، درگذشت . این در حالی است که طبق بریده روزنامه کیهان که در انتهای این پست هم ضمیمه شده است مراسم چهلم وی در روز 1 / 2 / 1358 قید شده یعنی تاریخ مرگ ایشان باید در اسفند 1357 باشد . در رابطه با تاریخ ولادت ایشان هم متاسفانه نتوانستم تاریخ موثق و درستی پیدا کنم اما با توجه به جمیع جهات و سال دستور وی جهت ساخت ساختمان معروف ایشان در سالهای مابین 1280 تا 1285 شمسی و حضور او در سالهای تغییر قاجار به پهلوی بعنوان یک رجل قجر میانسال و مانور روی نام ایشان بعنوان شاه آینده باید متولد حدود سالهای 1260 باشد . در رابطه با سال تولد ، فرزندان ، همسر و شغل و ... این شاهزاده قجر چشم امید به شما دوستان و خوانندگان گرانقدر و مطلعین دارم . در ضمن تنها وصی قانونی ایشان بعد از مرگ ضاهراَ شخصی به نام محمد جانانه می باشد .  نام شناسنامه ای وی ناصرالدین ناصری بود.

خانه وی یکی از خانه های معروف تهران است این خانه مربوط به دوره قاجار است و در تهران، خیابان صوراسرافیل، ناصرالدین میرزا، پ ۱۶ واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۲۱۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این خانه بین ساله‌های ۱۲۸۰ تا ۱۲۸۵ به فرمان ناصرالدین میرزا، فرزند مظفرالدین شاه در بخش شمالی محدوده ارگ سلطنتی ساخته شد. مساحت آن ۴۵۰۰ متر بود، که اکنون تنها ۹۰۰ متر از آن باقی‌ست. این خانه چهار صفه، کلاه‌فرنگی و حوضی زیر گنبد دارد. از نظر معماری، این بنا به معماری کویری تعلق دارد و طراحی آن با سایر بناهای دوره قاجار متفاوت است. این بنا، بر خلاف رسم خانه‌های اعیانی آن دوره، حیاط مرکزی و زیر زمین ندارد. دو بخش شاه‌نشین (درجبهه شمالی) و خدمه‌نشین (در جبهه جنوبی) روبه‌روی هم قرار دارند و هیچ ساختمانی آنها را به هم وصل نمی‌کند. سقف آن گنبدی‌ست و به تیمچه‌های کاشان شباهت دارد.

تا دوره پهلوی خانه متعلق به نوادگان ناصرالدین میرزا بود. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران بدون مالک به حساب آمده و مصادره شد. اکنون صندوق بازنشستگیمتولی این ساختمان است . این خانه که چندی پیش کار مرمتش به پایان رسید، از طریق صندوق بازنشستگی به مزایده عمومی گذاشته شده است.

فراخوان این بنا که در سال ۸۴ ثبت ملی گشته، از روز شنبه دهم تیرماه 1396 منتشر شده است. این بنا که از جاذبه‌های گردشگری تهران محسوب می‌شود، چندی قبل از مالکیت سازمان میراث فرهنگی کشور خارج شده و در اختیار صندوق بازنشستگی قرار داده شد.

معماری کویری در دل تهران؟!
به جرات می‌توان گفت که خانه تاریخی ناصرالدین میرزا، تنها خانه گنبدی تاریخی شهر تهران است. این عمارت، یکی از نادرترین بناهای این شهر است، زیرا در دل تهران مدرن به سبک کویری ساخته شده، به طوری که با نگاه اول، انسان را به یاد بناهای قدیمی شهرهای کاشان، یزد و اصفهان می‌اندازد. این خانه قدیمی بین سال‌های ۱۲۸۰ تا ۱۲۸۵ به دستور فرزند مظفرالدین شاه ساخته شده و در تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

واگذاری خانه تاریخی فرزند مظفرالدین شاه؟!
مرمت این عمارت تاریخی که از معدود خانه‌های ارزشمند باقی مانده در شهر تهران است، چندی پیش با توافق سازمان میراث فرهنگی به صندوق بازنشستگی کشور سپرده شد و کار مرمت ان حدود ۳ سال به طول انجامید. اکنون پس از پایان کار مرمت، صندوق با توافق سازمان، طی یک آگهی اعلام کرد که قصد دارد، آن را به مزایده بگذارد. به گزارش ایسنا در توضیح این آگهی فروش آمده است: "فرآیند اخذ موافقت اصولی" از "اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران" با عنوان "موافقت اصولی تاسیسات گردشگری" برای عملکرد "پذیرایی" طی شده است. پیش بینی می‌شود برنده مزایده بلافاصله بتواند با تجهیز این بنا، مقدمات احیا و بهره برداری از آنرا آغاز کند.

عکس | آگهی درگذشت ناصرالدین میرزا ناصری فرزند مظفرالدین شاه قاجار در روزنامه کیهان