ميرزا زين‌العابدين‌خان ادهم فرزند ميرزا محمد فخرالاطباي کني در سال ۱۲۶۸ قمري در تهران محله‌ي سرچشمه، کوچه سرتخت به دنيا آمد. چهار پسر او هر يک در عهد خود به دانشمندي بزرگ تبديل شدند از جمله دکتر محمدحسين‌خان ادهم (لقمان الدوله)، دکتر محمدحسن‌خان ادهم (حکيم الدوله)، دکتر عباس ادهم (اعلم الملک) هر سه پزشک و دکتر صالح ادهم (حشمت السلطنه) در رشته‌ي علوم سياسي، اقتصاد و حقوق از دانشگاه پاريس فارغ‌التحصيل گرديد.

ميرزا زين‌العابدين‌خان پس از اتمام دروس مقدماتي براي ادامه‌ي راه وارد مدرسه‌ي مبارکه‌ي دارالفنون مي‌شود و تحصيلات متوسطه و سپس تحصيلات طبي را در آن مدرسه به اتمام مي‌رساند. البته وي در همين سالها که مشغول به تحصيل بوده مدتي هم به تبريز مي‌رود و در کنار پدرش که حکيمباشي مظفر‌الدين ميرزا بود به عنوان يکي از کارکنان دربار وليعهدي مشغول به کار مي‌شود. به دنبال تلاش و تمرين فراوان در محضر پدر به معين‌الاطباء ملقب مي‌شود (۱۳۰۲ قمري). در سال ۱۳۰۷قمري به فرانسه مي‌رود و در دانشکده‌ي طب پاريس مشغول به تحصيل و در طب مزاجي، جراحي و کحالي صاحب ديپلم و تخصص مي‌شود و در سال ۱۳۱۲ قمري به ايران بازمي‌گردد و تا سال ۱۳۱۴ قمري که ملقب به لقمان الممالک مي‌گردد صاحب مناصب مهمي از جمله نماينده‌‌ي ايران در مجمع صحي‌بين‌المللي پاريس، طبيب محمد علي ميرزا وليعهد در تبريز منصوب و در همان ايام هم مدرسه‌ي لقمانيه يا دارالتربيه تبريز با همت و درايت او تأسيس مي‌شود.

لقمان‌الممالک در سال ۱۳۲۶ قمري پس از نهضت مشروطيت به تهران نقل‌ و مکان مي‌کند و رياست مجلس حفظ الصحه‌ي دولتي و طبيبان مخصوص دربار شاهي را عهده‌دار مي‌شود. اقامت مجدد او در تهران باعث شد که همواره زندگي پرکاري را سپري نمايد. او مدتي نيزرياست کلاس همايوني براي تعليم و تربيت احمد ميرزا وليعهد، رياست مريض‌خانه دولتي (بيمارستان سينا)، عضويت شوراي عالي بهداشت فرانسه را تقبل نموده و در نهايت موفق به دريافت نشان لژيون دونور فرانسه شد.

همانگونه که گفته شد يکي از شاخص‌ترين فعاليت‌هاي علمي فرهنگي لقمان الممالک که به آن اشاره نيز شد پيشگامي او در تأسيس مدرسه‌ي لقمانيه براي تعليم فيزيک، شيمي، طبيعي، زبان خارجي و فارسي و ارتقاي کيفي مدرسه در حد بين‌الملل بود تا آن جا که روسيه و فرانسه ديپلم آن مدرسه را به رسميت مي‌شناختند. سرانجام او در سال ۱۳۳۶ شمسي در تهران وفات يافت.