| علی میرزا خان | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| شاهزاده ایران | |||||
 | |||||
| هم‌نشین | روزا فون زملین | ||||
| فرزند(ها) | یحیی یوسف | ||||
| |||||
| خاندان | افشار | ||||
| پدر | نادرشاه | ||||
| زادروز | ۱۷۳۶ اصفهان | ||||
| مرگ | ۱۸۲۴ مودلینگ، اتریش | ||||
| دین و مذهب | مسیحی | ||||
علی میرزا خان یا «مصطفی علی میرزا خان»، با نام و لقب اشرافی اتریشی «Freiherr Johann Joseph von Semlin» (بارون یوهان یوزف فون زملین)، (زاده ۱۷۳۶ م (۱۱۱۵ خورشیدی) [در برخی منابع: ۱۷۳۰ م (۱۱۰۹ خورشیدی)] در اصفهان، درگذشت ۱۳ فوریه ۱۸۲۴ م (۲۳ بهمن ۱۲۰۲ خ) در مودلینگ در حومه وین اتریش)، به گفته تاریخ نگاران اروپایی فرزند کوچک نادرشاه است. در دانشنامه بروک‌هاوس، نسخه سال ۱۸۸۸ و دانشنامه مایر چاپ ۱۸۶۵ (هردو آلمانی) در مقاله نادرشاه چنین آمده: … پس از قتل نادرشاه و خاندان او، یکی از فرزندان او به نام علی میرزا خان که نادرشاه او را برای پادشاهی هندوستان تعیین کرده بود، توسط یاران وفادار نادرشاه نجات داده شده و نزد حاکم اتریش و مجارستان که ملکه مقدس روم هم بود، ملکه "ماریا ترزا" برده و به او سپرده می‌شود. ماریا ترزیا این پسر را پس از بررسی مدارک همراه و برخی تحقیقات، به همراه نشان و پرچم ویژه خاندان «بارون فون زملین» "Johann Joseph Freiherr von Semlin" می‌نامد. پس از مدتی ملکه آن پسر ۱۰ ساله را در تاریخ ۱۰ مارس ۱۷۵۵ به همراه بارون کوتک (یا چوتک) به اردویی در شهر گراتس می‌فرستد تا در آنجا زبان آلمانی، آیین و رسم‌های اروپا را فراگیرد. علی میرزا خان در ۲۵ ژانویه ۱۷۵۶ در گراتس به عنوان مسیحی کاتولیک غسل داده شد. او پس از دو سال به وین بازگشت.
زندگی‌نامه
خانه علی میرزا خان در وین
علی میرزا خان پس از آموزش‌های لازم در دانشگاه جنگ وین به ارتش اتریش پیوست و به مرور زمان به درجات بالا رسید. او برای مدتی به ارتش روسیه ملحق و در جنگ هفت ساله شرکت نمود و در انتها نایل به دریافت درجه افتخار گشت. او در جنگ توسط ارتش پروس اسیر شد و چون در هنگ (یا گردان؟) خود به شاهزاده ایرانی معروف بود و او را چنین خطاب می‌کردند پادشاه پروس فریدریش دوم از وجود او مطلع گشت و او را به قصر خود فراخواند. او پس از چند روز گفتگو با علی میرزا او را به همراهی چند سرباز نزد مادر تعمیدیش ملکه اتریش بازگرداند. علی میرزا خان در این جنگ دو بار مجروح شده بود و مدتی بعد در سال ۱۷۹۲ م به همین خاطر با حقوق ۸۱۰ گیلدر اتریش در ماه، با درجه سرگردی بازنشست شد. علی میرزا خان در سنین کهولت معروفیت چشمگیری در شهر یافته بود و از رجال شهر محسوب می‌شد. به همین خاطر دولت فرانسه متوجه اوشد و سفیر ناپلئون بناپارت به فرمان شاه به او رجوع کرده از او خواست که حق سهمی خود را نسبت به تاج و تخت ایران به ناپلئون واگذار کند. او در جواب گفت، نه او و نه فرزندانش حتی خواب تخت طاووس (نادری) را نیز نمی‌بینند و اگر کوچکترین حقی هم نسبت به تاج و تخت ایران می‌داشت آن را به پادشاه (فرانتس) واگذار می‌کرد که حتی در سنین کهولت نیز حامی اوست.
علی میرزا خان تا آخر عمر قبض رسید حقوق بازنشستگی خود را با نام علی میرزا خان امضا می‌کرد. او و همسر ترک تبارش «روزا فون سملین» که او نیز نجیب‌زاده اتریشی شده بود، دو پسر به نام‌های یحیی و یوسف داشتند (احتمالاً از همسر قبلی علی میرزا خان) که هردو در بزرگسالی به ارتش اتریش ملحق شدند. سرنوشت دو فرزند روشن نیست. در برخی منابع گفته شده که فرزند بزرگتر در خانه مجروحان جنگی وین ماندگار شد و به روایتی دیگر این دو پسر بعدها به آلمان مهاجرت کردند.
مرگ
او تقریباً در ۹۰ سالگی بخاطر کهولت در شهرک مودلینگ، در نزدیکی وین فوت کرد و طبق خواسته وی در باغ خانه‌اش به خاک سپرده شد. بنا بر وصیت‌نامه علی میرزا خان، به هر فرد فقیری که در خاک‌سپاری او شرکت داشت ۵ گیلدر و بخشی دیگر از دارایی او به «خانه معلولان» (یا مجروحان جنگی) شهر وین داده شد.
توضیح
سملین یا زملین (گویش آلمانی) از سال ۱۹۴۵م با نام زمون (Zemun) بخشی از شهر بلگراد پایتخت صربستان است.
منبع:ویکیپدیا
*************
پسر اتریشی نادرشاه!
علی میرزا خان یا «مصطفی علی میرزا خان»، با نام و لقب اشرافی اتریشی «Freiherr Johann Joseph von Semlin» (بارون یوهان یوزف زملین)، به گفته تاریخ نگاران اروپایی فرزند کوچک نادرشاه است.
- اگر بشما بگویم که پسر نادرشاه توسط مادر ماری آنتوانت بزرگ شده باور می‌کنید؟
- اگر بگویم نام او یوهان یوزف فون سملین بوده چی؟
- اگر بگویم که مادر ماری آنتوانت ملکه زمان انقلاب فرانسه امپراطور اتریش بوده چی؟
چندی پیش با خانم گلی کاشانی همسر پسر عمویم که از طرف مادری از نوادگان پنج نسل بعدنادرشاه بود ناهار می‌خوردیم. این خانم که در دهه شصت در امریکا درس خوانده‌اند بسیار مطلع بوده و به پنج زبان صحبت می‌کنند و کتاب کلکسیونر تمبر ما را هم ایشان ویراستاری کردند. اخیرا که ایشان در مورد شجره‌نامه و ارتباطشان با نادر شاه تحقیق می‌کردند به نکته خیلی جالبی برخوردند.
نادرشاه فرزندی بنام علی میرزا خان داشته که تحت شرایط نامشخصی و شاید بدون اجازه نادر یا برای نجات جان وی از دست خونخواری آخر عمر نادر به اتریش و به دربار آن کشور فرستاده می‌شود و امپراطور ماریا ترزا که بعدها مادر ماری آنتوانت می‌شود نه تنها بزرگ کردن وی را بعهده گرفته و برای وی نام “یوهان یوزف فون سملین” را انتخاب می‌کند بلکه به وی لقبی سلطنتی معادل دوک هم می‌دهد. وی در دهسالگی به گراتس برای آموزش زبان آلمانی می‌رود و یازده ساله بوده که پدرش نادر شاه در ایران در سوءقصدی کشته می‌شود. وی در بیست سالگی مسیحی شده و به ارتش اتریش می‌پیوندد و بزودی مهارت‌های جنگی نادر گونه‌اش را نشان می‌دهد و به فرماندهی و بعد سرگردی رسیده و در جنگ‌های مختلف شرکت می‌کند. وی در پنجاه و شش سالگی پس از زخمی شدن در جنگ و بهبود از ارتش با یک مقرری ماهانه بازنشسته می‌شود و مدال افتخار ارتش اتریش را نیز دریافت می‌کند.
یکبار ناپلئون که رویای بدست آوردن امپرطوری پرشیا را هم داشته برای وی پیغام می‌دهد که می‌تواند او را کمک کند که به مقام سلطنت در ایران برسد ولی او قبول نمی‌کند.
وی دو پسر بنام‌های یحیی و یوسف از همسر ترکیه الاصل خود داشته و تا آخر عمر نام خود را به فارسی بنام “مصطفی علی میرزا خان” پسر نادر شاه امضاء می‌کرده و در ارتش اتریش بنام پرنس ایرانی مشهور بوده. خانه وی که او در حیاط آن دفن شده اکنون در وین موزه شده است.
نادرشاه در کشور گشایی از بزرگترین شاه های ایران بود و بنام آخرین سردار بزرگ آسیا شناخته می‌شود. وی متولد دره گز خراسان بود و فردی خود ساخته بود که فتوحات بسیاری برای ایران کرد و‌گنجینه‌ها را چنان پر کرد که تمام ایران را سه سال از مالیات معاف کرد.
برچسب‌ها: یوهان یوزف فون زملین, شاهزادگان افشاری, نادرشاه افشار, ایرانیان مقیم اتریش
